- KINH TRUNG A HÀM
Hán Dịch: Phật
Ðà Da Xá & Trúc Phật Niệm
Việt dịch: Thích Tuệ Sỹ
|
- 11. PHẨM ĐẠI
- (Phần Đầu)
-
Tôi nghe như vầy:
Một thời Đức Phật du hóa tại nước Xá-vệ, ở tại Đông viên giảng
đường Lộc mẫu[02].
Bấy giờ vào lúc xế trưa, Đức Thế Tôn từ chỗ tĩnh tọa đứng dậy,
bước ra khỏi tịnh thất và nói:
“Ô-đà-di[03],
Ta và ngươi hãy đi đến Đông hà để tắm[04].”
Tôn giả Ô-đà-di đáp:
“Kính vâng.”
Khi ấy, Đức Thế Tôn cùng với Tôn giả Ô-đà-di đi đến Đông hà, cởi
bỏ y phục trên bờ sông rồi xuống nước tắm. Tắm xong, lên bờ lau
mình và mặc y phục vào.
Bấy giờ vua Ba-tư-nặc có một con voi chúa tên là Niệm[05],
đang lội ngang qua Đông hà với tất cả các loại kỹ nhạc được tấu
lên. Dân chúng trông thấy nói rằng:
“Đây phải chăng là rồng trong loài rồng, là Đại long vương hay
là con gì vậy?[06]“
Tôn giả Ô-đà-di chắp tay hướng về Đức Phật bạch rằng:
“Bạch Thế Tôn, con voi thân hình to lớn cho nên dân chúng trông
thấy nói rằng: ‘Đây phải chăng là rồng trong loài rồng, là Đại
long vương hay là con gì vậy?’
Đức Thế Tôn nói:
“Đúng vậy, Ô-đà-di! Đúng vậy, Ô-đà-di, con voi có thân hình to
lớn nên dân chúng trông thấy nói rằng: ‘Đây phải chăng là rồng
trong loài rồng, là Đại long vương hay là con gì vậy?’
“Này Ô-đà-di, ngựa, lạc đà, trâu, lừa, rắn[07],
người, cây cối... nếu có thân hình to lớn, này Ô-đà-di, dân
chúng trông thấy cũng nói rằng: ‘Đây phải chăng là rồng trong
loài rồng, là Đại long vương hay là con gì vậy?’
“Ô-đà-di, nếu Trời, Ma, Phạm, Sa-môn, Phạm chí (hay bất cứ ai)
từø người cho đến trời ở trên đời này mà không làm hại bằng
thân, miệng, ý, Ta nói vị ấy chính là rồng[08].
“Ô-đà-di, Như Lai ở trong thế gian này bao gồm Trời, Ma, Phạm,
Sa-môn, Phạm chí (hay bất cứ ai) từ người cho đến trời đều không
dùng thân, miệng, ý để làm hại, cho nên Ta được gọi là rồng.”
Khi ấy, Tôn giả Ô-đà-di chắp tay hướng về Đức Phật mà bạch:
“Bạch Thế Tôn, mong Đức Thế Tôn gia trì cho con thêm uy lực.
Mong Đức Thiện Thệ gia trì cho con thêm uy lực để con được ở
trước Phật, bằng bài tụng liên hệ đến rồng[09]
mà tán thán Đức Thế Tôn.”
Đức Thế Tôn nói:
“Tùy ý ngươi muốn.”
Khi ấy Tôn giả Ô-đà-di ở trước Đức Phật, dùng bài tụng liên hệ
đến rồng tán thán Đức Thế Tôn rằng:
-
Chánh giác sanh nhân gian,
-
Tự chế ngự, đắc định.
-
Phạm hạnh bước vững vàng,
-
Bình an, tâm ý tĩnh.
-
Nhân loại đều xưng tôn;
-
Vượt ngoài tất cả pháp.
-
Chư Thiên đều kính ngưỡng;
-
Chí Chân, Bậc Vô Trước.
-
Từ rừng, bỏ rừng đi;
-
Siêu việt toàn kết sử;
-
Xả dục, sống vô dục,
-
Vàng ròng trong khối đá.
-
Mặt trời trên hư không,
-
Tối thượng giữa loài rồng,
-
Vang lừng danh Chánh Giác,
-
Hy-mã điệp muôn trùng.
-
Tuyệt đối không não hại,
-
Đại long, thật Đại long;
-
Chắc thật, đây tối thượng,
-
Rồng thiêng giữa loài rồng!
-
Ôn nhuần và vô hại,
-
Hai chân rồng là đây.
-
Khổ hạnh và phạm hạnh,
-
Là bước đi của rồng.
-
Rồng thiêng, tay là tín;
-
Hai đức, xả là ngà;
-
Tuệ đầu và niệm cổ;
-
Phân biệt pháp, tư duy;
-
Bụng lớn, chứa muôn pháp;
-
Độc cư: đôi cánh tay;
-
Rồng tu quán hơi thở;
-
Nội tĩnh, tâm tinh chuyên;
-
Chánh định, đi hay đứngï;
-
Nằm thiền, ngồi cũng thiền;
-
Định ý, hằng định ý;
-
Là pháp thường của long.
-
Thọ thực nhà thanh tịnh;
-
Nhà bất tịnh không ăn;
-
Ác bất tịnh, không thọ,
-
Quay đi như Sư tử.
-
Sở đắc những cúng dường,
-
Từ tâm nên nạp thọ.
-
Long thực, do tín thí;
-
Vừa đủ, không đắm say.
-
Đoạn trừ mọi kết sử,
-
Giải thoát mọi đường dây.
-
Tâm không, không trói buộc,
-
Vạn nẻo bước du hành.
-
Chẳng khác loài sen trắng,
-
Nước sanh, nước nuôi lớn;
-
Bùn lầy không nhiễm trước;
-
Tuyệt sắc, hương ngào ngạt.
-
Cũng vậy, tối thượng giác,
-
Sanh thành trong thế gian;
-
Tịnh diệu, dục không vương,
-
Như hoa không nhiễm nước.
-
Ví như ngọn lửa hừng;
-
Bớt củi, ngọn tắt dần.
-
Củi hết rồi lửa tắt;
-
Như vậy lửa diệt tàn.
-
Kẻ trí nói dụ này,
-
Nghĩa ấy mong thấu triệt;
-
Là điều long sở tri,
-
Long tụng, long sở thuyết.
-
Triệt đoạn dâm dục, sân,
-
Trừ si, vô lậu tịnh;
-
Long xả bỏ hậu thân,
-
Đó là long diệt tận.
Phật thuyết như vậy. Tôn giả Ô-đà-di sau khi nghe Phật thuyết,
hoan hỷ phụng hành.
-ooOoo-
Chú thích:
-
[01] Tham chiếu Pāli:
A. Vi.43 Nāga; Thag. 689-704.
-
[02] Đông viên Lộc tử
mẫu giảng đường. Pāli: Pubbārama Migāgamātu-pāsāda, giảng đường
đượcc xây dựng bởi bà Visakhā, mẹ của Miga.
-
[03] Ô-đà-di. Pāli:
Udāyi, cũng gọi là Mahā-udāyi, hay Pandita-udāyi, con của một
người Bà-la-môn ở Kapilavatthu.
-
[04] Đông hà. Pāli:
Pubbakotthaka. Bản Pāli nói: Phật gọi ngài A-nan đi tắm.
-
[05] Long tượng danh
viết Niệm. Pāli: Seto nāma nāgo (Seta, bản Hán đọc là Sati).
-
[06] Long trung long,
vi đại long vương, vi thị thùy. Pāli: Nāgo vata, bho, nāgo.
“Rồng kìa, các ngài, rồng kìa!”
-
[07] Nguyên Hán: hung
hành, đi bằng bụng, Pāli: Uragam, loài bò sát hay con rắn.
-
[08] Bất dĩ thân khẩu ý
hại (...) thị long. Pāli nói: Āgum na kāgoti kāyena vācāya
manasā, tam ahaṃ nāgo ti brūmi, ai không làm ác bằng thân,
miệng, ý; Ta nói người đó là nāga.
-
[09] Long tương ưng
tụng.
|