Mùa Xuân Vĩnh Cửu
Nguyên Hảo
--o0o--
 
 
Mùa Xuân đến, cả đất trời duờng như mở ra để trao cho nhau, và trao cho nhau trọn vẹn, không lý do.Và bạn tôi thường ví mùa Xuân là mùa hồi hướng khắp cả. Ðối với mùa Xuân, người ta không có lời để luận bàn. Chỉ có những ai sống trong mùa Xuân, thì hiểu được Mùa Xuân. Như lời của Trần Nhân Tông đã từng nói:
- Tự khai tự tạ tùy thời tiết
Vấn trước Ðông quân tổng bất tri
Nghĩa là:
            - Hoa tàn hoa nở theo thời tiết
Dẫu hỏi đông quân chẳng biết gì!
Hồi hướng là hạnh nguyện sau cùng trong mười hạnh nguyện của Bồ Tát Phổ Hiền trong Phẩm Nhập Bất Tư Nghì Giải thoát Cảnh Giới Phổ Hiền Hạnh Nguyện, cũng là Phẩm cuối cùng của Kinh Hoa Nghiêm. Mười hạnh Nguyện đó là:
1-Lễ kính các đức Phật
2- Khen ngợi Ðức Như Lai
3- Cúng dường rộng khắp
4- Sám hối nghiệp chướng
5- Vui theo công đức
6- Thỉnh Phật thuyết Pháp
7- Thỉnh Phật ở lại thế gian
8- Thường học theo hạnh Phật
9- Thuận theo chúng sanh
10- Hồi hướng khắp cả
Và mỗi hạnh nguyện ấy được thực hành theo cùng một phương pháp như nhau..Tất cả các Pháp giới chúng sanh phiền não không cùng tận, nên sự kính lễ của tôi cũng không cùng tận, niệm niệm nối luôn không hở, ba nghiệp thân khẩu ý không hề nhàm mỏi
.. Tất cả các Pháp giới hư không phiền não của chúng sanh chẳng cùng tận, nên sự cúng dường của tôi cũng không cùng tận, niêm niệm nối luôn không hở thân khẩu ý nghiệp không hề nhàm mỏi.
Và ..như vậy, hư không giới cùng tận, chúng sanh giới cùng tận, chúng sanh nghiệp cùng tận, chúng sanh phiền não cùng tận, sự tuỳ hỷ  của tôi không có cùng tận, niệm niệm nối luôn không hở, ba nghiệp thân khẩu ý không hề nhàm mỏi.. và tất cả những niệm niệm nối luôn không hở, không hề nhàm mỏi nầy được thành tựu trọn vẹn với sự hồi hướng khắp cả:
- Bao nhiêu phước đức cúng dường
Ngợi khen, thỉnh Pháp mời trụ thế
Tùy hỷ sám hối các căn lành
Hồi hướng chúng sanh cùng Phật Ðạo
( Kinh Hoa Nghiêm - Phổ Hiền Hạnh Nguyện)
Ðó là một sự nở hoa không cùng, và ban cho không cùng. Một niệm hồi hướng hư vậy khởi lên thì vũ trụ rung động sáu cách như các kinh Ðại Thừa thường diễn tả. Khi đó thì mỗi con người, mỗi sự vật là một đóa hoa, và mỗi đóa hoa nở thành vô số hoa, cả Pháp Giới là một vườn hoa bất tận và nghiêm tịnh( Pháp Hoa, Hoa Nghiêm). Và khi đó một mùa Xuân bất tận, mùa của sự ban cho mà không cần điều kiện, nói theo tinh thần của Phật Giáo là Vô Trụ.
Vì vậy, trong truyền thống thơ thiền Việt nam, mùa Xuân là một hình ảnh được nhắc đến rất nhiều. Mùa Xuân là mùa trong vô thường,  nhưng cũng là mùa trong vĩnh cữu. Ðạo Phật không tách rời giữa Vĩnh Cữu với Vô Thường. Con đường đưa đến niềm vui cũng là niềm vui bất tận.. Bước chân khởi đầu cũng là bước chân sau cùng, hay nói theo quan điểm Lý Tưởng  của Bồ Tát thì bước chân khởi đầu cũng là bước chân vô tận. Ðối với ÐạoPhật Mùa Xuân là viên ngọc quý thường hằng của mỗi người, mỗI chúng sanh đều không thiếu.
Thiền Sư Chân Không thuộc thế hệ thứ 16 giòng Thiền Tỳ Ni Ða Lưu Chi có dạy:
- Xuân đến Xuân đi ngờ Xuân hết
Hoa tàn Hoa nở vsẫn là Xuân
Ðối với người sống trong niềm vui Gíac Ngột hì lúc nào cũng là mùa Xuân. Nói như Thiền Sư Thiền Lão:
- Ðản tri kim nhật Nguyệt
Hà thức cựu Xuân thu
Nghĩa Là:
- Sống trong giờ hiện tại,
Ai hay năm tháng xưa.
Vua Trần nhân Tôn cũng nói đến mùa Xuân bất tận đó:
- Thế số nhất sách mạc,
Thời tình lưỡng hải ngân
Ma cung hồn quảng thậm
Phật quốc bất thăng xuân
Nghĩa là:
- Số đời trong hơi thở
tình đời trong đôi mắt
Cung ma chi sá kể
Nước Phật cực kỳ Xuân
Mùa Xuân vĩnh cữu nầy được diễn tả là một pháp giới được trang nghiêm bằng hoa. Nhưng pháp giới vượt ra ngoài không gian và thời gian đó, nhiều khi cũng chỉ nằm trong một đóa hoa mai lẽ loi của một Thiền Sư, vì trong đóa hoa nầy chứa đựng cả ba thời quá khứ, hiện tại và vi lai, và mùa Xuân vẫn luôn hiện hữu trong mọi lúc:
- Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai
Sự trục nhãn tiền quá
Lão tùng đầu thuơợng lai
Mạc vị Xuân tàn hoa lạ ctận
Ðình tiền tạc dạ nhất chi mai
Mãn Giác Thiền Sư
Nghĩa là:
- Xuân đi trăm hoa rụng
Xuân đến trăm hoa cười
Việc đời qua tryước mắt
Trên đầu già đến nơi
Ðừng bảo xuân tàn hoa rụng hết
Ðêm qua sân trước nở càng mai
Và khi thấy mùa Xuân nầy rồi, thì một đóa hồng đang rơi cũng làm ấm cả một tâm hồn, cũng trọn vẹn đủ cả một kiếp người. Nói như Vua Trần Nhân Tông:
- Niên thiếu hà tằng liễu sắc không
Nhất Xuân tâm tại bách hoa trung
Như kim khám phá Ðông hoàng diện
Thiền bản bồ đoàn khán trụy hồng
Nghĩa là
- Niên thiếu chưa từng rõ sắc không
Xuân sang lòng gởi vạn đào hồng
Khôn mặt chúa Xuân nay khám phá
Sàn gỗ đệm thiền ngắm rụng hồng
Và khi đó mùa xuân như đọng lại trong mọi vật ở mọi thời gian. Ðó là mùa Xuân của Thường, Lạc, Ngã, Tịnh. Ðiều kỳ diệu nhất là mùa Xuân này không bao giờ chấm dứt, luôn luôn bắt đầu và luôn đổi mới. Ðó cũng là tính chất trẻ thơ của mùa Xuân, tính chất không ngưng đọng ôm giữ. Mùa Xuân hiển lộ, phơi bày không che dấu, cho không một chút tính toán, đó là hồi hướng đến tất cả.
Trong Ðạo Phật ta cũng thấy tràn ngập tính trẻ thơ. Ðạo Phật là Ðạo duy nhất trên thế gian nầy, thông điệp đầu tiên được nói lên bởi một em bé. Em bé Tất Ðạt Ða khi vừa mới ra đờI đã nói với loài người Thông Ðiệp đầu tiên: Trên trời dưới trời chỉ có ta là tôn quý hơn cả. Chỉ có em bé chưa từng nói cái ta mới có thể nói Ta là cao quý hơn cả. Chỉ có tâm hồn tràn ngập mùa Xuân, tràn ngập những đóa hoa cúng dường mới là cứu cánh tối hậu, cứu cánh cao cả nhất của mỗi sanh linh, của mỗi cuộc đời. Trên trời dưới trời chỉ có cái Ngã Vô Ngã, cái Ngã của trẻ thơ, cái Ngã mùa Xuân nở hoa bất tuyệt, và ban cho bất tuyệt mới là cao quý hơn cả.
Cái Ngã Trẻ Thơ hay cái Ngã Vô Ngã nầy chính là bản tính chân thật, nguyên sơ của mỗi chúng sanh. Cái Ngã Vô Ngã nầy kinh Pháp Hoa gọi là Phật tánh, là tánh vốn có và thường hằng của mọi chúng sanh. Mọi chúng sanh bình đẳng trong Phật Tánh, cũng như mọi bông hoa bình đẳng phơi bày trong mùa Xuân
Nếu chúng ta có thể thấy tất cả mọi người, mọi loài đều ở trong Phật Tánh, và có đầy đủ Phật Tánh, khi đó chúng ta sẽ thấy cả Pháp Giới là một mùa Xuân Thường Hằng, mùa an vui không cùng, và ban cho không cùng
***
Thế giới nầy như vậy đúng ra là thế giới Thường, Lạc, Ngã, Tịnh, và mọi sinh linh, mọi sự vật trong thế gian nầy đúng ra là những đóa. Nhưng trong thế giới hoàn tòan hạnh phúc đó thì chúng ta lại sống với khổ đau. Trong thế giới toàn hảo đó  thì chúng ta lại sống với bất toàn, chia cắt phân ly. Vì sao? Vì chúng ta đã tự trói buộc chúng ta, nhốt chúng ta vào trong chiếc nhà tù do chính tâm chúng ta tạo ra bằng tâm chấp  ngã, chấp Pháp, vì thế mà chúng ta không thấy được mùa Xuân Chân Thật, và Vĩnh Cữu trong thế gian nầy.
Nhưng rồi trên con đường tìm về tánh chân thật, khi chúng ta nhận chân được kẻ dựng nên căn nhà ngục tù nầy, chúng ta liền thấy và sống trong mùa Xuân Vĩnh Cữu. Mùa Xuân Vĩnh Cữu với sự ban cho không cùng, hồi hướng không cùng, vẫn luôn luôn ở trong đó, ở trong ta và trong khắp cả vũ Trụ, như vòng tay của Ðức Phật Di Lặc ôm trùm khắp Pháp Giới. Khi đó, chúng ta không còn là người thợ xây dựng nữa, mà là kẻ thong dong. Chúng ta không còn khởi một chút khuấy động nhỏ nhoi nào cho thế gian nầy, nói như Trần Nhân Tông:
- Vạn sự thủy lưu thủy
Bách niên tâm ngữ tâm
 lan hoành ngọc địch
Minh nguyệt mãn hung khâm
Nghĩa là:
- Muôn việc nước trôi nước
Trăm năm lòng nhủ lòng
Tựa hiên nâng sáo ngọc
Ðầy ngực anh trăng trong
Khi đó thì chúng ta mới biết ơn Mùa Xuân, mới thực sự thấy rằng muà xuân là mùa ban cho không cùng. hồi hướng không cùng. Trong mùa Xuân đó, trong tạng Pháp Giới thân của Ðức Phật Di Lặc đó, con người không thể hay không muốn, thốt ra một lời nào, mà chỉ lặng yên, lắng nghe và chiêm ngưỡng:
- Dương liễu hoa thâm điểu ngữ trì
Họa đường thiềm ảnh ngộ vân phi
Khách lai bất vấn nhân gian sự
Cộng ỷ lan can khán thúy vi
Nghĩa là:
- Chim nhẫn nha kêu liễu trổ dây
Thềm hoa chiều rợp bóng mây bay
Khách vào chẳng hỏi chuyện nhân thế
Cùng tựa lan can nhìn núi mây.
Xuân Cảnh-Trần Nhân Tông
                                    Nguyên Hảo
-- o0o --