ĐÓA SEN NGÀN CÁNH
HOA TRONG THIỀN
Nhã Lan Thư
---o0o---
Khi những bông hoa crocus mầu tím nhô lên khỏi
những mảng tuyết muộn màng còn đọng lại trên đám lá khô mầu
nâu ở góc vườn là lúc mùa xuân khe khẻ trở về. Trong buổi
sớm mai trong vắt mầu nắng và hơi lạnh còn lan tỏa trên
những nhánh cây khô gầy, tôi làm một cuộc du ngọan về thành
phố New Hope (Niềm Hy Vọng Mới). Tôi cho xe chạy qua những
con đường ngoằn ngèo, leo lên những con dốc cao, qua những
rừng cây trụi lá, bổng đâu đây thoáng hiện bóng một chú nai
ngơ ngác rồi vụt biến cuối đường. Rừng này nối tiếp rừng
kia, bắc ngang qua những cây cầu gổ trên lạch nước còn đóng
lớp băng mỏng. Tôi đã thấy cánh rừng bên tay mặt mở ra con
sông dài và cây cầu sắt củ kỷ hàng hai trăm năm trước mà
người dân địa phương luôn hảnh diện đã có lần Washington dẩn
quân qua đây để bất ngờ đánh úp đội quân của vương triều Anh
quốc. Tôi cho xe đi vòng theo lối nhỏ, phía sau một tu viện
xây kiểu Tây Ban Nha với vòm cổng cao và một chuông đồng
thật lớn treo bên cạnh. Sau khi cho xe vào bến đậu trả
tiền, tôi bước ra ngoài choáng ngợp trong ánh nắng trong
veo, một mùi thơm lạnh của đá núi từ phía trên thổi về.
Thành phố New Hope nằm cạnh chân núi, là một khu
du lịch nhà cửa nho nhỏ xinh xinh làm bằng đá, bằng gổ sơn
mầu xanh tím lợt dể thương như một làng xưa của Âu châu.
Tôi đi tản bộ trên những vỉa hè lót bằng những tảng đá xanh
dầy, dù trời còn sớm, dù thành phố còn ngủ yên, đây đó lác
đác vài căn nhà đã mở tiệm. Tôi tìm đến một quán café nhỏ
bên cạnh một cây cầu đá, cả thành phố hầu như góc nào cũng
gặp những đường hẻm dẫn đến bến sông hay con lạch dài, mùa
hè du khách có thể thuê một con thuyền gổ được kéo bằng
thừng bện bởi các chú lừa đi trên hai bờ lạch, du khách
tưởng như mình đã trở về qúa khứ của thời Tom Swayer. Không
khí trong tiệm thơm ngát hương café nồng ấm, tôi kiếm một
chổ ngồi cạnh khung kính có nhiều mảnh vuông, tôi xoay nhẹ
tách café Capuchino sóng sánh mùi thơm ngọt ngào. Tôi ngây
ngất nhớ lại những ngày xưa bé trong khu vườn nhà trắng xoá
những chùm hoa và thơm ngát hương sương ướp đẫm vị ngọt ngào
của hoa café tinh khôi, đâu đó vang rộn tiếng cười của cô
bạn mắt đen lánh như chú chồn nhỏ thường vào vườn ăn trộm
trái café đỏ mộng. Tuổi thơ nồng nàn hương hoa nào mãi mãi
còn đây trong hồn tôi, một lử khách có một ngày bên ven trời
xứ lạnh chợt thấy mầu hoa xưa. Một chú chào mào xanh mướt
đáp lại trên cây táo còn lửng lơ vài chùm táo đỏ, chú chim
vừa rỉa trái vừa nhẩy tung tăng, nhưng ở đâu một chú mèo
nhẩy vụt lên chụp tới, hoảng hốt chú chim chới với bay lảo
đảo, rớt lại không trung tiếng kêu buồn, tôi nghe hồn se
thắt bởi một cỏi vô thường lại diễn ra.
Đễ tiền tip trên bàn, tôi bước ra men theo con
dốc, đến căn tiệm cuối đường của một phụ nữ người Đức. Là
một phụ nữ đẹp với mái tóc bạch kim và cặp mắt xanh lơ, bà
ta có một nét đẹp đài các, luôn luôn khoác qua vai aó, những
mảnh khăn lụa điểm vài nét thủy mặc, đôi khi là một cánh
bướm mơ hồ như sương khói Trang Tử. Căn tiệm của bà ta có
ba tầng gổ cách nhau bởi những bậc thang thấp, dẩn ra sau
tiệm là một hàng hiên dài nhìn ra sông với vài khúc gổ làm
ghế ngồi và bên dưới là một vườn Thiền đơn sơ đầy nghệ
thuật, có một ống máng bằng tre chẩy nước róc rách vô một
cối đá rêu xanh. Cả không gian tiệm luôn lảng đảng khói
hương mai hoa của xứ Phù Tang. Vào một tháng hè năm trước
lần đầu tôi theo người bạn vào tiệm, trong khi đi thơ thẩn
qua những kệ sách và ngắm nhìn những cây đàn của các nước
đông phương treo trên vách, tôi bổng sửng sờ nhìn thấy một
cành hoa sen trắng nhô lên từ một khay sỏi cuội đen, dưới
cánh hoa lonh lanh một giọt nước đọng trên nền xanh mền của
lá sen tươi mát. Một nét đẹp thanh khiết nhẹ nhàng lan tỏa,
làm không gian xung quanh dường như tỉnh mịch, thời gian như
cô đọng, tôi không biết tôi đứng đó bao lâu. Một bàn tay vổ
nhẹ lên vai tôi, quay lại tôi thấy người phụ nữ âu châu
trong bộ lụa trắng trang nhã và một xâu chuổi ngọc lưu ly
(Turquoise) xanh biếc mầu da trời trên cổ áo, bà ta mỉn cười
hỏi tôi:
- Chắc bạn biết nhiều về loài hoa tuyệt vời này
phải không?
Rồi bà ta mời tôi trở lại vào buổi chiều, nơi
từng ba sẽ có một lớp Thiền hướng dẩn bởi một Thiền sư. Tôi
trở lại khi ánh chiểu vẩn còn rực rỡ bên ngoài, nhưng bên
trong từng ba không gian trầm lắng với khoảng hơn hai mươi
người đã có mặt trong những bộ áo mầu trắng nhẹ nhàng thoải
mái và mang theo với họ gối Thiền. Rón rén để không gây
tiếng động khi di chuyển trên sàn gổ, tôi tiến về cuối phòng
và mọi người nhìn tôi với một nụ cười thân thiện. Tôi cảm
thấy yên lòng khi phía trước là cửa sau mở rộng hướng về mặt
sông. Vị Thiền sư chưa xuất hiện.
Không khí chiều mát lạnh khi làn gío từ sông
thổi vào, mọi người đang trao đổi câu chuyện, thì tiếng
chuông gỏ bong bong ba tiếng ngân dài. Dưới bực thang bước
lên là một nữ thiền sư khoan thai trong chiếc y mầu đen,
theo sau là chủ nhân căn tiệm cầm trên tay một cành hoa sen
trắng và một lá sen lớn. Lập tức một thiền sinh ngồi hàng
đầu đứng dậy và mọi người đồng đứng lên cúi rạp người trong
một nghi thức vô cùng cung kính. Vị Thiền sư đáp trả bằng
hai tay chấp hình búp sen trước ngực.
Người nữ chủ nhân sơ lược tiểu sử của vị Thiền
sư và đề tài Thiền của chiều hôm ấy: Hoa và Thiền. Vị Thiền
sư bắt đầu bằng niệm danh hiệu của Đức Quán Âm
(Avalokiteshvara), nhẹ nhàng bà cho biết chúng ta sẻ bắt đầu
bằng nghi thức cắm hoa. Một dĩa lớn bằng sứ trắng với lòng
sâu được mang lên để trên bàn thấp trước mặt vị Thiền sư, bà
nhẹ nhàng nâng cành hoa lên trước trán và để cành hoa thẳng
vào giữa lòng dĩa với lá sen được cắm thấp khỏang một phần
ba chiều dài của cuống hoa. Bông sen vươn lên thanh thoát
nổi bật trên nền y đen của vị thiền sư, bằng một cử chỉ vừa
nhanh vừa gọn bà vớt lên một giọt nước để lên cành lá sen.
Giọt nưóc rơi thật nhẹ giửa lòng lá và nằm im tại đó. Cử
chỉ đó được gọi là “Tỉnh thức trong từng hành động”, một
nghi thức đơn giản nhưng đẹp như một bài thơ Haiku ngắn,
nhưng đánh động tâm hồn trở về với thực tại mầu nhiệm.
Sau đó vị thiền sư yêu cầu mọi người chú tâm vào
hơi thở, một khoảng thời gian trôi qua lại ba tiếng chuông
bong bong ngân dài trong không gian u mặc, tôi dường như cảm
thấy chung quanh vắng lặng chỉ còn hình ảnh bông sen trắng
ngời tinh khiết và mùi thơm của lá của hoa lan tỏa thấm vào
trong từng vi tế.
Tiếng Thiền sư nhắc mọi người hẩy để lòng lắng
xuống, hẩy nhìn sự vật tự nhiên, hẩy quán chiếu những gì xẩy
ra ngay tại sát na nầy, hẩy sống cho hiện tại, hẩy tập nhẩn
nhục để lòng thương mở rộng rồi anh sẻ hòa nhập vào tình
thương rộng lớn hơn của chư Phật như cánh hoa kia sẻ từ từ
mở ra để nhụy sen li ti vàng rải hương lành cho khắp pháp
giới chúng sinh đồng được tri kiến giải thoát ra khỏi luân
hồi sanh tử.
Đó là lần đầu tiên tôi được biết đến Thiền Minh
Sát Tuệ (Vipassana), qua một hình thức thật xinh đẹp. Hôm
đó tôi về trong cỏi lòng thênh thang mở rộng, hòa nhập vaò
từng đốm sáng của bầy đom đóm lập lòe trên đầu con dốc nhỏ.
NHÃ LAN THƯ
03-01-2009 05:23:24