Kinh Ma Ha Bát Nhã Ba La Mật
QUYỂN THỨ MƯỜI BẢY
Hán dịch: Pháp Sư Cưu Ma La Thập
Việt dịch: Hòa Thượng Thích Trí Tịnh

PHẨM THÍ DỤ THỨ NĂM MƯƠI MỐT

          Ðức Phật bảo ngài Tu Bồ Ðề:
          Ví như thuyền hư chìm giữa biển lớn, nếu người nào trong thuyền chẳng nắm phao, chẳng ôm cây váng hoặc tử thi, phải biết người ấy không thể vào bờ và sẽ chìm chết. Người nào nắm phao hoặc ôm cây váng tử thi, phải biết người này chẳng bị chìm chết, sẽ được vào đến bờ an ổn tự tại.
          Cũng vậy, này Tu Bồ Ðề! Thiện nam thiện nữ cầu Phật đạo nếu chỉ có lòng tin ưa mà chẳng y Bát-Nhã ba la mật chẳng biên chép chẳng thọ trì chẳng đọc chẳng tụng chẳng giảng thuyết chẳng chánh ức niệm, với năm ba la mật kia nhẫn đến nhứt thiết chủng trí cũngđều chẳng y chẳng biên chép đọc tụng chánh ức niệm, phải biết thiện nam thiện nữ này giữa đường suy hao chẳng đến được nhứt thiết chủng trí, sẽ chứng lấy bực Thanh văn hoặc Bích Chi Phật.
          Này Tu Bồ Ðề! Nếu thiên nam thiện nữ cầu Phật đạo, có đức tin đức nhẫn, có tịnh tâm thâm tâm, có nguyện có giải có xả có tinh tấn, y Bát-Nhã ba la mật biên chép thọ triì đọc tụng giảng thuyết chánh ức niệm, người này sẽ được sự gia  hộ của Bát-Nhã ba la mật sâu xa, nhẫn đến được sự gia hộ của nhứt thiết chủng trí. Vì được gia hộ nên người này chẳng giữa đường suy hao, vượt khỏi bực Thanh Văn Bích Chi Phật, hay tịnh Phật độ thành tựu chúng sanh, sẽ chứng vô thượng bồ đề.
          Này Tu Bồ Ðề! Ví như có người dùng cái bình đất chưa nung chín để múc nước, phải biết không bao lâu cái bình ấy sẽ bể rã, trở về nơi đất.
          Cũng vậy, thiện nam thiện nữ dầu có tâm vô thượng bồ đề, có đức tin đức nhẫn, có tịnh tâm thâm tâm, có nguyện có giải có xả có tinh tấn mà chẳng được sự gia hộ của Bát-Nhã ba la mật sâu xa nhẫn đến của nhứt thiết chủng trí, người này giữa đường suy hao sẽ sa vào bực Thanh Văn Bích Chi Phật.
          Này Tu Bồ Ðề! Ví như có người dùng bình đất đã nung chín để múc nước, phải biết cái b ình này sẽ chứa được n ước mà không rã.
          Cũng vậy, thiện nam thiện nữ cầu vô thượng bồ đề, có đức tin đức nhẫn, có tịnh tâm có thâm tâm, có nguyện giải xả tinh tấn lại được sự gia hộ của Bát-Nhã ba la mật sâu xa nhẫn đến của nhứt thiết chủng trí, phải biết người này chẳng suy hao giữa đường mà vượt khỏi bực Thanh Văn Bích Chi Phật, hay tịnh Phât độ thành tựu chúng sanh chứng được vô thượng bồ đề.
          Lại này Tu Bồ Ðề! Ví như thuyền trang bị chưa thành mà chở tài vật vượt biển khơi, phải biết thuyền này sẽ hư chìm giữa đường, người một nơi thuyền và tài vật một ngả. Vì phương tiện không đầy đủ nên lái buôn phải mất tài vật.
          Cũng vậy, thiện nam thiện nữ dầu có tâm bồ đề có đức tin có nhẫn nguyện tịnh tâm thâm tâm đến tinh tấn mà không được phương tiện lực của Bát-Nhã ba la mật nhẫn đến của nhứt thiết chủng trí gia hộ, phải biết người này giữa đường suy hao mất đại trân bảo nhứt thiết chủng trí, sa vào bực Thanh Văn Bích Chi Phật.
          Này Tu Bồ Ðề! Ví như người có trí trang bị thuyền lớn hoàn hảo, sau đó mới hạ thuyền xuống biển chuyên chở tài vật, phải biết thuyền này tất không hư giữa đường sẽ đến được chỗ muốn đến.
          Cũng vậy, thiện nam thiện nữ cầu Phật đạo có đức tin, có nhẫn, có tịnh tâm thâm tâm, có nguyện giải xả tinh tấn, lại được phương tiện lực của Bát-Nhã ba la mật đến nhứt thiết chủng trí gia hộ, phải biết người này được vô thượng bồ đề, không bị suy hao giữa đường sa vào Thanh Văn Bích Chi Phật.
          Này Tu Bồ Ðề! Ví như có người tuổi già hơn trăm, suy yếu nhiều bịnh. Người già bịnh  này nằm la liệt trên giường không thể dậy đi được hoặc có dậy đi được cũng không thể bước xa một hai mươi dặm được.
          Cũng vậy, thiện nam thiện nữ dầu có tâm bồ đề có đức tin nhẫn có tịnh tâm thâm tâm có nguyện giải xả tinh tấn nhưng chẳng được phương tiện lực của Bát-Nhã ba la mật gia hộ, nhẫn đến chẳng được phương tiện lực của nhứt thiết chủng trí gia hộ, phải biết người này giữa đường sa vào bực Thanh Văn Bích Chi Phật.
          Như n gười già hơn trăm tuổi suy yếu nhiều bịnh muốn đứng dậy bước đi, có hai người khỏe mạnh tận lực kèm dìu hai bên, nhờ đó người già bịnh đi đến được chỗ muốn.
          Cũng vậy, thiện nam thiện nữ cầu Phật đạo có đức tin có  nhẫn có tịnh tâm thâm tâm, có dục giải xả tinh tân lại được phương tiện lực của Bát-Nhã ba la mật nhẫn đến của nhứt thiết chủng trí gia hộ, phải biết người này giữa đường không sa vào Thanh văn Bích Chi Phật mà đến được chỗ muốn đến, đó là vô thượng bồ đề.
          Ðến đây đức Phật lại khen ngài Tu Bồ Ðề:
          Lành thay! Lành thay! Tu Bồ Ðề vì chư Bồ-Tát mà thưa hỏi nơi Như Lai sự việc như vậy.
          Này Tu Bồ Ðề! Nếu có thiện nam thiện nữ từ lúc mới phát tâm đến nay dùng tâm ngã ngã sở mà bố thí trì  giới nhẫn nhục tinh tấn thiền định trí huệ. Lúc bố thí nhẫn đến trí huệ, người này có quan niệm: Tôi là thí chủ bố thí cho người ấy tôi bố thí vật ấy, nhẫn đến có quan niệm tôi là người tu trí huệ tôi tu trí huệ ấy tôi có trí huệ. Người này chẳng biết thử ngạn bỉ ngạn chẳng được sự gia hộ của Bát-Nhã ba la mật nhẫn đến chẳng được sự gia hộ của nhừt thiết chủng trí. Vì trong Bát-Nhã ba la mật nhẫn đến trong đàn na ba la mật không có sự phân biệt như vậy, xa lìa thử ngạn bỉ ngạn, đó là tướng của sáu ba la mật. Vì không được gia hộ nên người này chẳng đến được nhứt thiết chủng trí mà sa vào bực Thanh Văn Bích Chi Phật.
          Này Tu Bồ Ðề! Thế nào là người cầu Phật đạo mà không có phương tiện?
          Người cầu Phật đạo mà từ lúc sơ phát tâm đến nay không có sức phương tiện trong khi thật hành sáu độ, người này quan niệm rằng tôi là thí chủ bố thí cho người và dùng tài vật ấy để bố thí, nhẫn đến quan niệm rằng tôi tu huệ ấy có huệ ấy, do đó mà có quan niệm tự cao: nơi bố thí tự cao, trì giới tự cao, nhẫn nhục tự cao, tinh tấn tự cao, thiền định tự cao, trí huệ tự cao. Người này không biết rằng không phân biệt nhớ tưởng xa lìa thử ngạn bỉ ngạn là tướng của sáu ba la mật. Vì không biết thử ngạn không biết bỉ ngạn nên người này không được sự thủ hộ của đàn na ba la mật nhẫn đến không được sự thủ hộ của nhứt thiết chủng trí, do đó không đến được nhứt thiết chủng trí mà phải sa vào bực Thanh Văn Bích Chi Phật.
          Thế nên, này Tu Bồ Ðề! Ðại Bồ-Tát nếu chẳng được sức phương tiện của Bát-Nhã ba la mật thủ hộ tất phải sa vào bực Thanh Văn hay Bích Chi Phật.
          Nếu được sự gia hộ của phương tiện lực Bát-Nhã ba la mật, đại Bồ-Tát tất mau được vô thượng bồ đề, không bị sa vào bực Thanh Văn hay Bích Chi Phật.
          Thế nào là được sự gia hộ?
          Này Tu Bồ Ðề! Từ ban sơ đến nay, Bồ-Tát dùng sức phương tiện  mà bố thí không tâm nghĩ có ngã ngã sở nhẫn đến không tâm ngã ngã sở mà tu trí huệ. Bồ-Tát  này chẳng nghĩ rằng tôi có bố thí đó là của tôi bố thí, chẳng vì bố thí mà tự cao, nhẫn đến chẳng vì trí huệ  mà tự cao. Bồ-Tát này chẳng  nghĩ tôi là thí chủ, tôi bố thí cho người ấy, tôi đem vật ấy để bố thí, nhẫn đến chẳng nghĩ rằng tôi tu trí huệ, tôi có trí huệ ấy. Tại sao vậy? Vì trong đàn na ba la mật không có sự phân biệt như vậy, xa lìa thử ngạn bỉ ngạn là tướng của đàn na ba la mật, nhẫn đến xa lìa thử ngạn bỉ ngạn là tướng của Bát-Nhã ba la mật. Tại sao vậy? Vì trong Bát-Nhã ba la mật không sự nhớ nghĩ phân biệt như vậy.
          Bồ-Tát này biết thử ngạn biết bỉ ngạn. Bồ-Tát này được đàn na ba la mật hộ niệm nhẫn đến được Bát-Nhã ba la mật hộ niệm, được nội không ngoại không nhẫn đến được nhứt thiết chủng trí hộ niệm. Vì được sự hộ niệm đó nên Bồ-Tát này chẳng sa vào bực Thanh Văn Bích Chi Phật mà được đến bực nhứt thiết chủng trí.
          Thế nên, này Tu Bồ Ðề! Ðại Bồ-Tát vì được phương tiện lực của Bát-Nhã ba la mật gia hộ nên chẳng sa vào bực Thanh Văn Bích Chi Phật mà mau được vô thượng bồ đề.

 

--o0o--