KINH KHÔNG UẾ NHIỄM
(Ananganasuttam)
Như vầy tôi nghe.
Một thời Thế Tôn ở Savatthi (Xá-vệ), tại Jetavana
(Kỳ-đà Lâm), vườn ông Anathapindika (Cấp Cô Độc). Ở tại đây, Tôn
giả Sariputta (Xá lợi Phất) gọi các Tỷ-kheo. "Chư Hiền Tỷ-kheo". -
"Thưa Hiền giả", các Tỷ-kheo ấy vâng đáp Tôn giả Sariputta. Tôn
giả Sariputta nói như sau:
– Này chư Hiền, ở đời có bốn hạng người. Thế nào là
bốn? Chư Hiền, ở đây, có hạng người có cấu uế, nhưng không như
thật tuệ tri: "Nội thân t ó cấu uế". Lại nữ hư Hiền, ở đây, có
hạng người có cấu uế, và như thật tuệ tri: "Nội thân t ó cấu uế".
Lại nữ hư Hiền, ở đây có hạng người không có cấu uế, nhưng không
như thật tuệ tri: "Nội thân ta không có cấu uế". Lại nữa, chư
Hiền, ở đây, có hạng người không có cấu uế và như thật tuệ tri:
"Nội thân ta không có cấu uế". Chư Hiền, ở đây, hạng người có cấu
uế nhưng không như thật tuệ tri: "Nội thân t ó cấu uế". Trong hai
hạng người có cấu uế, hạng người này vì vậy được gọi là hạng người
hạ liệt. Chư Hiền, ở đây, hạng người có cấu uế và như thật tuệ
tri: "Nội thân t ó cấu uế". Trong hai hạng người có cấu uế, hạng
người này vì vậy được gọi là hạng người ưu thắng. Chư Hiền, ở đây,
có hạng người không có cấu uế nhưng không như thật tuệ tri: "Nội
thân ta không có cấu uế". Trong hai hạng người không có cấu uế,
hạng người này vì vậy được gọi là hạng người hạ liệt. Chư Hiền, ở
đây, hạng người không có cấu uế và như thật tuệ tri: "Nội thân ta
không có cấu uế". Trong hai hạng người không có cấu uế, hạng người
này vì vậy được gọi là hạng người ưu thắng.
Được nói như vậy, Tôn giả Mahamoggallana (Đại
Mục-kiền-liên) nói với Tôn giả Sariputta như sau:
– Tôn giả Sariputta, do nhân gì, do duyên gì, trong
hai hạng người có cấu uế này, một hạng người được gọi là hạ liệt,
một hạng người được gọi là ưu thắng? Tôn giả Sariputta, do nhân
gì, do duyên gì trong hai hạng người không có cấu uế này, một hạng
người được gọi là hạ liệt, một hạng người được gọi là ưu thắng?
– Ở đây, Hiền giả, hạng người có cấu uế nhưng không
như thật tuệ tri: "Nội thân t ó cấu uế". Với người này, có thể chờ
đợi như sau: "Người này sẽ không khởi lên ước muốn, sẽ không cố
gắng, sẽ không tinh tấn để diệt trừ cấu uế ấy. Người này sẽ từ
trần, trong khi còn có tham, còn có sân, còn có si, trong khi còn
cấu uế, trong khi tâm còn ô nhiễm". Này Hiền giả, giống như một
cái bát bằng đồng, mang từ chợ về hay mang từ nhà thợ rèn về, phủ
đầy bụi bặm, và người chủ cái bát ấy không dùng đến, không lau
chùi và quăng cái bát ấy vào chỗ đầy bụi bặm. Này Hiền giả, như
vậy cái bát ấy, sau một thời gian càng ô nhiễm hơn, càng đầy bụi
bặm hơn.
– Này Hiền giả, sự thật là vậy.
– Này Hiền giả, như vậy hạng người có cấu uế nhưng
không như thật tuệ tri: "Nội thân t ó cấu uế". Với người này, có
thể chờ đợi như sau: "Người này sẽ không khởi lên ước muốn, sẽ
không cố gắng, sẽ không tinh tấn để diệt trừ cấu uế ấy. Người này
sẽ từ trần, trong khi còn có tham, còn có sân, còn có si, trong
khi còn cấu uế, trong khi tâm còn nhiễm".
Ở đây, này Hiền giả, hạng người có cấu uế, và như
thật tuệ tri: "Nội thân t ó cấu uế". Với người này, có thể chờ đợi
như sau: "Người này sẽ khởi lên ước muốn, sẽ cố gắng, sẽ tinh tấn
để diệt trừ cấu uế ấy. Người này sẽ từ trần, trong khi không còn
tham, không còn sân, không còn si, trong khi không còn cấu uế,
trong khi tâm không còn ô nhiễm". Này Hiền giả, giống như cái bát
bằng đồng, mang từ chợ về hay mang từ nhà thợ rèn về, phủ đầy bụi
bặm, và người chủ cái bát ấy dùng đến, lau chùi và không quăng cái
bát ấy vào chỗ đầy bụi bặm. Này Hiền giả, như vậy cái bát ấy, sau
một thời gian được thanh tịnh hơn, được sạch sẽ hơn.
– Này Hiền giả, sự thật là vậy.
– Này Hiền giả, như vậy hạng người có cấu uế và như
thật tuệ tri: "Nội thân t ó cấu uế". Với hạng người này, có thể
chờ đợi như sau: "Người này sẽ khởi lên ước muốn, sẽ cố gắng, sẽ
tinh tấn, để diệt trừ cấu uế ấy. Người này sẽ từ trần, trong khi
không còn tham, không còn sân, không còn si, trong khi không còn
cấu uế, trong khi tâm không còn ô nhiễm".
Ở đây, này Hiền giả, hạng người không có cấu uế nhưng
không như thật tuệ tri: "Nội thân ta không có cấu uế". Với người
này, có thể chờ đợi như sau: "Người này sẽ tư niệm tịnh tướng. Do
tư niệm tịnh tướng, tham sẽ làm ô nhiễm tâm của người này. Người
này sẽ từ trần, trong khi còn có tham, còn có sân, còn có si,
trong khi còn cấu uế, trong khi tâm còn ô nhiễm". Này Hiền giả,
giống như một cái bát bằng đồng, mang từ chợ về hay mang từ nhà
thợ rèn về, thanh tịnh và sạch sẽ. Và người chủ cái bát ấy không
dùng đến, không lau chùi và quăng cái bát ấy vào chỗ đầy bụi bặm.
Này Hiền giả, như vậy cái bát ấy, sau một thời gian, càng ô nhiễm
hơn, càng bụi bặm hơn.
– Này Hiền giả, sự thật là vậy.
– Này Hiền giả, như vậy hạng người không có cấu uế
nhưng không như thật tuệ tri: "Nội thân ta không có cấu uế". Với
người này có thể chờ đợi sau: "Người này sẽ tư niệm tịnh tướng. Do
tư niệm tịnh tướng, tham sẽ làm ô nhiễm tâm của người này. Người
này sẽ từ trần trong khi còn có tham, còn có sân, còn có si, trong
khi còn cấu uế, trong khi tâm còn ô nhiễm".
Ở đây, này Hiền giả, hạng người không có cấu uế và
như thật tuệ tri: "Nội thân ta không có cấu uế". Với người này có
thể chờ đợi như sau: "Người này sẽ không tư niệm tịnh tướng. Do
không tư niệm tịnh tướng, tham sẽ không làm ô nhiễm tâm của người
này. Người này sẽ từ trần, trong khi không có tham, không có sân,
không có si, trong khi không còn cấu uế, trong khi tâm không còn ô
nhiễm". Này Hiền giả, giống như một cái bát bằng đồng, mang từ chợ
về hay mang từ nhà thợ rèn về, thanh tịnh và sạch sẽ và người chủ
cái bát ấy dùng đến, lau chùi và không quăng cái bát ấy vào chỗ
đầy bụi bặm. Này Hiền giả, như vậy cái bát ấy, sau một thời gian,
càng được thanh tịnh hơn, càng được sạch sẽ hơn.
– Này Hiền giả, sự thật là vậy.
– Này Hiền giả, như vậy hạng người không có cấu uế,
và như thật tuệ tri: "Nội thân ta không có cấu uế". Với người này
có thể chờ đợi như sau: "Người này sẽ không tư niệm tịnh tướng. Do
không tư niệm tịnh tướng, tham sẽ không làm ô nhiễm tâm người này.
Người này sẽ từ trần, không có tham, không có sân, không có si,
không còn cấu uế, tâm không còn ô nhiễm".
Này Hiền giả Moggallana, do nhân này, do duyên này,
trong hai người có cấu uế này, một người được gọi là hạ liệt, một
người được gọi là ưu thắng. Này Hiền giả Moggallana, do nhân này,
do duyên này, trong hai người này không có cấu uế, một người được
gọi là hạ liệt, một người được gọi là ưu thắng.
Này Hiền giả, cấu uế gọi là cấu uế, danh từ gì là
đồng nghĩ ái gọi là cấu uế? - Này Hiền giả, các ác bất thiện pháp,
cảnh giới của dục là đồng nghĩ ái gọi là cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Nếu t ó phạm giới tội, mong rằng
các Tỷ-kheo chớ có biết về ta rằng là đã phạm giới tội". Này Hiền
giả, sự tình này có thể xảy ra: các Tỷ-kheo có thể biết được các
Tỷ-kheo ấy đã phạm giới tội. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Các Tỷ-kheo
đã biết được ta đã phạm giới tội". Do đó, vị này trở thành phẫn nộ
và bất mãn. Phẫn nộ và bất mãn, cả hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Nếu t ó phạm giới tội, mong rằng
các Tỷ-kheo hãy quở trách ta ở chỗ kín đáo, không phải ở giữa Tăng
chúng". Này Hiền giả, sự tình này có thể xảy ra: các Tỷ-kheo quở
trách Tỷ-kheo ấy ở giữa Tăng chúng, không phải ở chỗ kín đáo.
Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Các Tỷ-kheo quở trách ta ở giữa Tăng
chúng, không phải ở chỗ kín đáo". Do đó vị này trở thành phẫn nộ
và bất mãn. Này Hiền giả, phẫn nộ, và bất mãn, cả hai thuộc về cấu
uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Nếu t ó phạm giới tội, mong rằng
một Tỷ-kheo đồng đẳng hãy quở trách ta, chớ không phải một vị
không đồng đẳng". Này Hiền giả, sự tình này có thể xảy ra: một
Tỷ-kheo không đồng đẳng quở trách Tỷ-kheo ấy, không phải một
Tỷ-kheo đồng đẳng. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Một Tỷ-kheo không đồng
đẳng quở trách ta, không phải một Tỷ-kheo đồng đẳng". Do đó vị này
trở thành phẫn nộ và bất mãn. Này Hiền giả, phẫn nộ và bất mãn, cả
hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng bậc Đạo Sư hãy hỏi ta
nhiều lần trong khi giảng pháp cho chúng Tỷ-kheo! Mong rằng bậc
Đạo Sư không hỏi Tỷ-kheo khác nhiều lần trong khi giảng pháp cho
chúng Tỷ-kheo!". Này Hiền giả, sự tình này có thể xảy ra: bậc Đạo
Sư hỏi một Tỷ-kheo khác nhiều lần trong khi giảng pháp cho chúng
Tỷ-kheo, bậc Đạo Sư không hỏi Tỷ-kheo ấy nhiều lần trong khi giảng
pháp cho chúng Tỷ-kheo. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Bậc Đạo Sư hỏi một
Tỷ-kheo khác nhiều lần trong khi giảng pháp cho chúng Tỷ-kheo. Bậc
Đạo Sư không hỏi ta nhiều lần trong khi giảng pháp cho chúng
Tỷ-kheo". Do đó, vị này trở thành phẫn nộ và bất mãn. Này Hiền
giả, phẫn nộ và bất mãn, cả hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng các Tỷ-kheo hãy để ta
đi trước trong khi vào làng để dùng cơm! Mong rằng các Tỷ-kheo
không để một Tỷ-kheo khác đi trước trong khi vào làng để dùng
cơm!" Này Hiền giả, sự tình này có thể xảy ra: các Tỷ-kheo để một
Tỷ-kheo khác đi trước trong khi vào làng để dùng cơm, các Tỷ-kheo
không để Tỷ-kheo ấy đi trước trong khi vào làng để dùng cơm.
Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Các Tỷ-kheo để một Tỷ-kheo khác đi trước
trong khi vào làng để dùng cơm, các Tỷ-kheo không để ta đi trước
trong khi vào làng để dùng cơm". Do đó vị này trở thành phẫn nộ và
bất mãn. Này Hiền giả, phẫn nộ và bất mãn, cả hai thuộc về cấu
uế.
Này Hiền giả, sự tình xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo khởi
lên ý muốn như sau: "Mong rằng tại chỗ ăn, ta được chỗ ngồi tốt
nhất, nước uống tốt nhất, đồ ăn khất thực tốt nhất! Mong rằng
Tỷ-kheo khác tại chỗ ăn không được chỗ ngồi tốt nhất, nước uống
tốt nhất, đồ ăn khất thực tốt nhất!" Này Hiền giả, sự tình này có
thể xảy ra: một Tỷ-kheo khác tại chỗ ăn được chỗ ngồi tốt nhất,
nước uống tốt nhất, đồ ăn khất thực tốt nhất; còn Tỷ-kheo ấy tại
chỗ ăn không được chỗ ngồi tốt nhất, nước uống tốt nhất, đồ ăn
khất thực tốt nhất. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Một Tỷ-kheo khác tại
chỗ ăn được chỗ ngồi tốt nhất, nước uống tốt nhất, đồ ăn khất thực
tốt nhất. Tại chỗ ăn, ta không được chỗ ngồi tốt nhất, nước uống
tốt nhất, đồ ăn khất thực tốt nhất". Do đó, vị này trở thành phẫn
nộ và bất mãn. Này Hiền giả, phẫn nộ và bất mãn, cả hai thuộc về
cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng tại chỗ ăn sau khi ăn
xong, ta sẽ thuyết tùy hỷ pháp, không phải Tỷ-kheo khác tại chỗ
ăn, sau khi ăn xong, sẽ thuyết pháp tùy hỷ pháp!" Này Hiền giả, sự
tình này có thể xảy ra: một Tỷ-kheo khác tại chỗ ăn, sau khi ăn
xong, thuyết tùy hỷ pháp; Tỷ-kheo ấy tại chỗ ăn, sau khi ăn xong,
không thuyết tùy hỷ pháp. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Một Tỷ-kheo khác
tại chỗ ăn, sau khi ăn xong, thuyết tùy hỷ pháp. Ta tại chỗ ăn,
sau khi ăn xong, không thuyết tùy hỷ pháp". Do đó, vị này trở
thành phẫn nộ và bất mãn. Này Hiền giả, phẫn nộ và bất mãn, cả hai
thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng, ta sẽ thuyết pháp cho
các Tỷ-kheo tụ tập tại ngôi tịnh xá, chớ không phải một Tỷ-kheo
khác thuyết pháp cho các Tỷ-kheo tụ tập tại ngôi tịnh xá!" Này
Hiền giả, sự tình này có thể xảy ra: một Tỷ-kheo khác thuyết pháp
cho các Tỷ-kheo tụ tập tại ngôi tịnh xá; còn Tỷ-kheo ấy không
thuyết pháp cho các Tỷ-kheo tụ tập tại ngôi tịnh xá Tỷ-kheo này
nghĩ rằng: "Một Tỷ-kheo khác thuyết pháp cho các Tỷ-kheo tụ tập
tại ngôi tịnh xá, còn ta không thuyết pháp cho các Tỷ-kheo tụ tập
tại ngôi tịnh xá". Do đó vị này trở thành phẫn nộ và bất mãn. Này
Hiền giả, phẫn nộ và bất mãn, cả hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng, ta sẽ thuyết pháp cho
các Tỷ-kheo-ni tụ tập tại ngôi tịnh xá,... (như trên)... ta sẽ
thuyết pháp cho các Nam cư sĩ... ta sẽ thuyết pháp cho các Nữ cư
sĩ tụ tập tại ngôi tịnh xá, chớ không phải một Tỷ-kheo khác thuyết
pháp cho các Nữ cư sĩ tụ tập tại ngôi tịnh xá!" Này Hiền giả, sự
tình này có thể xảy ra: một Tỷ-kheo khác thuyết pháp cho các Nữ cư
sĩ tụ tập tại ngôi tịnh xá; còn Tỷ-kheo ấy không thuyết pháp cho
các Nữ cư sĩ tụ tập tại ngôi tịnh xá. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Một
Tỷ-kheo khác thuyết pháp cho các Nữ cư sĩ tụ tập tại ngôi tịnh xá;
còn ta không thuyết pháp cho các Nữ cư sĩ tụ tập tại ngôi tịnh
xá". Do đó, vị này trở thành phẫn nộ và bất mãn. Này Hiền giả,
phẫn nộ và bất mãn, cả hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng các Tỷ-kheo cung kính,
tôn trọng, lễ bái, cúng dường ta; các vị Tỷ-kheo chớ có cung kính,
tôn trọng, lễ bái cúng dường một Tỷ-kheo khác!" Này Hiền giả, sự
tình này có thể xảy ra: các Tỷ-kheo cung kính, tôn trọng lễ bái,
cũng dường một Tỷ-kheo khác, các Tỷ-kheo không cung kính, tôn
trọng, lễ bái, cúng dường Tỷ-kheo ấy. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Các
Tỷ-kheo cung kính, tôn trọng, lễ bái, cúng dường một Tỷ-kheo khác
chớ không cung kính, tôn trọng, lễ bái, cúng dường ta". Do đó vị
này trở thành phẫn nộ và bất mãn. Này Hiền giả, phẫn nộ và bất
mãn, cả hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng các Tỷ-kheo-ni... (như
trên)... các Nam cư sĩ... (như trên)... các Nữ cư sĩ cung kính,
tôn trọng, lễ bái, cúng dường ta. Các Nữ cư sĩ không cung kính,
tôn trọng, lễ bái, cúng dường một Tỷ-kheo khác!" Này Hiền giả, sự
tình này có thể xảy ra: các Nữ cư sĩ cung kính, tôn trọng, lễ bái,
cúng dường một Tỷ-kheo khác, các Nữ cư sĩ không cung kính, tôn
trọng, lễ bái, cúng dường Tỷ-kheo ấy. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Các
Nữ cư sĩ cung kính, tôn trọng, lễ bái, cúng dường một Tỷ-kheo
khác; các Nữ cư sĩ không cung kính, tôn trọng, lễ bái, cúng dường
ta". Do đó vị này trở thành phẫn nộ và bất mãn. Này Hiền giả, phẫn
nộ và bất mãn, cả hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo
có thể khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng ta nhận được các y phục
tối thắng, Tỷ-kheo khác không nhận được các y phục tối thắng!" Này
Hiền giả, sự tình này có thể xảy ra: một Tỷ-kheo khác nhận được
các y phục tối thắng, Tỷ-kheo ấy không nhận được các y phục tối
thắng. Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Một Tỷ-kheo khác nhận được các y
phục tối thắng; ta không nhận được các y phục tối thắng". Do đó vị
này trở thành phẫn nộ và bất mãn. Này Hiền giả, phẫn nộ và bất
mãn, cả hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả sự tình này xảy ra, ở đây, một Tỷ-kheo có
thể khởi lên ý muốn như sau: "Mong rằng ta nhận được các đồ ăn
khất thực tối thắng... (như trên)... các sàng tọa tối thắng, các
dược phẩm trị bịnh tối thắng. Tỷ-kheo khác không nhận được các
dược phẩm trị bịnh tối thắng!" Này Hiền giả, sự tình này có thể
xảy ra: một Tỷ-kheo khác nhận được các dược phẩm trị bịnh tối
thắng, còn Tỷ-kheo ấy không nhận được các dược phẩm trị bịnh tối
thắng". Tỷ-kheo này nghĩ rằng: "Một Tỷ-kheo khác nhận được các
dược phẩm trị bịnh tối thắng; còn ta không nhận được các dược phẩm
trị bịnh tối thắng". Do đó vị này trở thành phẫn nộ và bất mãn.
Này Hiền giả, phẫn nộ và bất mãn, cả hai thuộc về cấu uế.
Này Hiền giả, các ác bất thiện pháp, cảnh giới của dục
này là đồng nghĩ ái gọi là cấu uế.
Này Hiền giả, đối với Tỷ-kheo nào, các ác, bất thiện pháp, cảnh
giới của dục này còn được thấy và nghe là chưa được diệt trừ, nếu
Tỷ-kheo ấy là vị sống trong rừng núi, tại các trú xứ xa vắng, sống
hạnh khất thực, thứ lớp khất thực từng nhà một, theo hạnh mang
phấn tảo y, mặc y phục thô xấu, thời các đồng phạm hạnh không cung
kính, tôn trọng, lễ bái, cúng dường Tỷ-kheo ấy. Vì sao vậy? Vì các
bậc Tôn giả này còn được thấy và còn được nghe các ác, bất thiện
pháp, cảnh giới dục của Tỷ-kheo chưa được diệt trừ. Này Hiền giả,
ví như một bát bằng đồng, mang từ chợ về hay từ nhà người thợ rèn
về, bát ấy thanh tịnh, sạch sẽ. Nhưng người chủ của bát ấy đựng
đầy bát với xác rắn, xác chó hay xác người, đậy lại với một cái
bát đồng khác rồi mang về hàng chợ lại. Có người thấy vậy bèn hỏi:
"Bạn mang cái gì có vẻ đẹp đẽ ngon lành vậy?" Khi cầm cái bát lên,
mở ra và nhìn vào, thì với người ấy, không ưa thích khởi lên, sự
ghê tởm khởi lên, và sự yếm ố khởi lên. Những người đói còn chưa
muốn ăn các thứ ấy, huống nữa là những người đã no. Này Hiền giả,
đối với Tỷ-kheo nào, các ác, bất thiện pháp, cảnh giới của dục này
còn được thấy và được nghe là chưa được diệt trừ, nếu Tỷ-kheo ấy
là vị sống trong rừng núi, tại các trú xứ xa vắng, sống hạnh khất
thực, thứ lớp khất thực từng nhà một, theo hạnh mang phấn tảo y,
mặc y phục thô xấu, thời các đồng phạm hạnh không cung kính, tôn
trọng, lễ bái, cúng dường Tỷ-kheo ấy. Vì sao vậy? Vì các bậc Tôn
giả này còn được thấy và còn được nghe các ác, bất thiện pháp,
cảnh giới của dục này là chưa được diệt trừ.
Này Hiền giả, đối với Tỷ-kheo nào mà các ác, bất thiện
pháp, cảnh giới của dục này được thấy và được nghe là đã diệt trừ,
nếu Tỷ-kheo ấy sống gần làng mạc, chấp nhận biệt thỉnh thực, mang
y người gi hủ cúng, thời các đồng phạm hạnh cung kính, tôn trọng,
lễ bái, cúng dường vị Tỷ-kheo ấy. Vì sao vậy? Vì các bậc Tôn giả
này được thấy và được nghe các ác, bất thiện pháp, cảnh giới của
dục của vị Tỷ-kheo ấy đã được diệt trừ. Này Hiền giả, ví như một
bát đồng, mang từ hàng chợ về hay từ nhà người thợ rèn về, bát ấy
thanh tịnh, sạch sẽ. Người chủ cái bát ấy dựng đầy với gạo ngon,
cơm lành, các hột đen đã lấy ra, các loại đồ ăn, đậy lại với một
bát đồng khác rồi mang về hàng chợ lại. Các người thấy vậy bèn
hỏi: "Bạn mang cái gì có vẻ đẹp đẽ ngon lành vậy?" Khi cầm cái bát
lên, mở ra và nhìn vào, thì đối với người ấy, ưa thích khởi lên,
sự không ghê tởm khởi lên, sự không yếm ố khởi lên. Người no còn
muốn ăn các thứ ấy huống nữa là người đói. Này Hiền giả, cũng vậy,
đối với vị Tỷ-kheo nào, mà các ác, bất thiện pháp, cảnh giới của
dục này được thấy và được nghe là đã diệt trừ, nếu Tỷ-kheo ấy sống
ở biên giới gần làng mạc, chấp nhận biệt thỉnh thực, mang y người
gi hủ cúng, thời các đồng phạm hạnh cung kính, tôn trọng lễ bái
cúng dường Tỷ-kheo ấy. Vì sao vậy? Vì các bậc Tôn giả này được
thấy và được nghe các ác, bất thiện pháp cảnh giới của dục này đã
được diệt trừ.
Được nghe nói vậy, Tôn giả Mahamoggallana thưa với Tôn
giả Sariputta:
– Hiền giả Sariputta, một ví dụ khởi lên cho tôi!
– Hiền giả Moggallana, hãy nói lên ví dụ ấy.
– Hiền giả, một thời tôi ở thành Vương Xá, tại
Giribbaja. Này Hiền giả, rồi tôi đắp y vào buổi sáng, mang theo y
bát, vào thành Vương Xá để khất thực. Lúc bấy giờ, Samiti, con một
người làm xe, đang đẽo một vành xe, và tà mạng ngoại đạo
Panduputta, trước là con của một người làm xe, đang đứng một bên.
Rồi tà mạng ngoại đạo Panduputta trước là con một người làm xe,
khởi lên ý nghĩ như sau: "Mong rằng Samiti, con người thợ xe, hãy
đẽo đường cong này, đường méo này và các mắt gỗ này, để vành xe
này không có cong, không có đường méo, không có mắt gỗ, được trơn
tru và được đặt vào trong trục chính". Này Hiền giả, tà mạng ngoại
đạo Panduputta, trước là con một người làm xe suy nghĩ như thế
nào, thời đúng như vậy, Samiti, con người làm xe, đẽo đường cong
này, đường méo này và các mắt gỗ này của vành xe ấy. Này Hiền giả,
tà mạng ngoại đạo Panduputta trước là con người làm xe, hoan hỷ
nói lên lời hoan hỷ như sau: "Hình như người này đang đẽo (vành xe
ấy) như là với tâm của anh ta, anh ta biết tâm ta vậy". Này Hiền
giả, những ai không có lòng tin, vì mục đích sinh sống, không phải
vì lòng tin mà xuất gia, sống đời sống vô gia đình, những vị gian
ngụy, xảo trá, khi cuống, trạo cử, kiêu mạn, dao động, lắm lời,
tạp thoại, không hộ trì các căn, không tiết độ trong ăn uống,
không chú tâm cảnh giác, không tha thiết với hạnh Sa-môn, không
nhiệt thành tôn trọng Phật pháp, ưa sống sung túc, biếng nhác, dẫn
đầu về đọa lạc, chối bỏ trọng trách sống viễn ly, giải đãi không
tinh tấn, lãng quên không chú niệm, không định tâm, tâm tán loạn,
liệt tuệ, đần độn. Tôn giả Sariputta với pháp môn này, như là với
tâm của Tôn giả, Tôn giả biết tâm của những hạng người ấy. Những
kẻ Thiện nam tử, do lòng tin, xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không
gia đình; những vị nào không gian ngụy, không xảo trá, không khi
cuống, không trạo cử, không kiêu mạn, không dao động, không lắm
lời, không tạp thoại, hộ trì các căn, tiết độ trong ăn uống, chú
tâm cảnh giác, tha thiết với hạnh Sa-môn, nhiệt thành tôn trọng
Phật pháp, không sống trong sung túc, không biếng nhác, bỏ rơi
gánh nặng về đọa lạc, dẫn đầu về viễn ly, tinh cần, tinh tấn, nỗ
lực, chú tâm cảnh giác, định tâm, nhất tâm, có trí tuệ, không đần
độn. Những vị này sau khi nghe pháp môn này của Tôn giả Sariputta,
hình như đang uống, hình như đang nếm với lời nói và tâm ý. Thật
lành thay, một vị Tôn giả đồng phạm hạnh đã khiến cho vượt khỏi
bất thiện và an trú vào chánh thiện! Này Hiền giả, ví như một
người đàn bà hay người đàn ông, còn đang tuổi trẻ, tánh ưa trang
sức, sau khi gội đầu xong, sau khi được một vòng hoa sen xanh hay
một vòng vũ sanh hoa, hay một vòng thiện tư hoa, dùng hai tay cầm
lấy vòng hoa ấy và đặt trên đỉnh đầu. Này Hiền giả, cũng vậy những
Thiện nam tử vì lòng tin đã xuất gia, từ bỏ gia đình sống không
gia đình, không gian ngụy... (như trên)... Thật lành thay một Tôn
giả đồng phạm hạnh đã khiến cho vượt khỏi bất thiện và an trú vào
chánh thiện!
Như vậy hai vị cao đức ấy cùng nhau thiện thuyết, cùng
nhau tùy hỷ.