|
Kinh Trung Bộ
HT. Thích Minh Châu dịch
- TIỂU KINH
THIỆN SANH ƯU ĐÀ DI
-
(Culasakuludayisuttam)
-
- Như vầy tôi
nghe.
- Một thời Thế
Tôn trú ở Rajagaha (Vương Xá). Veluvana (Trúc Lâm), ở
Kalandakanivapa (chỗ nuôi dưỡng sóc). Lúc bấy giờ, du sĩ
Sakuludayi ở tại Moranivapa (Khổng Tước Lâm), một tinh xá du sĩ,
cùng với đại chúng du sĩ. Rồi Thế Tôn buổi sáng đắp y, cầm bát
vào Vương Xá để khất thực. Thế Tôn khởi lên ý nghĩ: "Nay còn quá
sớm để đi khất thực ở Vương Xá, Ta hãy đi đến tinh xá du sĩ
Khổng Tước Lâm, đến du sĩ Sakuludayi". Rồi Thế Tôn đi đến tinh
xá du sĩ Khổng Tước Lâm. Lúc bấy giờ, du sĩ Sakuludayi đang ngồi
với đại chúng du sĩ, đang lớn tiếng, cao tiếng, to tiếng bàn
luận nhiều vấn đề phù phiếm, như bàn về vua, bàn về ăn trộm, bàn
về Đại thần, bàn về binh, bàn về sợ hãi, bàn về chiến đấu, bàn
về đồ ăn, bàn về đồ uống, bàn về y phục, bàn về giường nằm, bàn
về vòng hoa, bàn về hương liệu, bàn về bà con, bàn về xe cộ, bàn
về làng, bàn về thị trấn, bàn về quốc độ, bàn về phụ nữ, bàn về
anh hùng, câu chuyện bên lề đường, câu chuyện tại chỗ lấy nước,
câu chuyện về người đã chết, bàn việc tạp nhạp, bàn về thế giới,
bàn về biển cả, bàn về hiện hữu và không hiện hữu. Du sĩ
Sakuludayi thấy Thế Tôn từ xa đi đến, thấy vậy liền khuyến cáo
chúng của mình:
- – Các Tôn giả
hãy nhỏ tiếng ! Các Tôn giả hãy lặng tiếng ! Nay Sa-môn Gotama
này đang đến. Sa-môn Gotama ưa mến an tịnh, tán thán an tịnh.
Nếu biết chúng này an tịnh, có thể ghé tại đây.
- Rồi các du sĩ
ấy đều im lặng. Thế Tôn đến chỗ du sĩ Sakuludayi. Du sĩ
Sakuludayi bạch Thế Tôn:
- – Bạch Thế
Tôn, Thế Tôn hãy đến ! Bạch Thế Tôn, thiện lai Thế Tôn ! Đã lâu
Thế Tôn mới tạo cơ hội này, nghĩa là đến đây. Thế Tôn hãy ngồi !
Đây là chỗ đã soạn sẵn.
- Thế Tôn ngồi
trên chỗ đã soạn sẵn. Du sĩ Sakuludayi lấy một ghế thấp khác rồi
ngồi xuống một bên. Thế Tôn nói với du sĩ Sakuludayi đang ngồi
một bên:
- – Này Udayi,
nay các vị hội họp nhau ở đây, đang bàn vấn đề gì ? Và câu
chuyện gì giữa các vị gián đoạn ?
- – Bạch Thế
Tôn, hãy gác một bên vấn đề chúng con đang hội họp bàn luận. Về
sau Thế Tôn nghe lại cũng không khó khăn gì. Bạch Thế Tôn, khi
con không ở gần chúng này, thời chúng này ngồi nói nhiều câu
chuyện phù phiếm. Và bạch Thế Tôn, khi con ở gần chúng này, thời
chúng này ngồi nhìn thẳng mặt con và nghĩ: "Sa-môn Udayi thuyết
pháp gì, chúng ta sẽ nghe". Bạch Thế Tôn, khi nào Thế Tôn đến
với chúng này thời con và chúng này ngồi nhìn thẳng mặt Thế Tôn
và nghĩ: "Thế Tôn thuyết pháp gì, chúng ta sẽ nghe".
- – Vậy này
Udayi, hãy nói lên ở đây vấn đề gì, để Ta có thể nói chuyện.
- – Thuở xưa,
bạch Thế Tôn, rất xa xưa, bậc biết tất cả, thấy tất cả tự nhận
mình có tri kiến không dư thừa: "Khi ta đi, khi ta đứng, khi ta
ngủ và khi ta thức, tri kiến được tồn tại liên tục thường hằng".
Vị ấy khi được con hỏi câu hỏi về quá khứ, liền tránh né với một
câu hỏi khác, trả lời ra ngoài đề, và tỏ lộ phẫn nộ, sân hận, và
bất mãn. Do vậy, bạch Thế Tôn, con khởi lên niệm hoan hỷ đối với
Thế Tôn: "Thật sự Thế Tôn, thật sự bậc Thiện Thệ là bậc thiện
xảo về những pháp này".
- – Này Udayi,
vị nào là bậc biết tất cả, thấy tất cả và tự nhận mình có tri
kiến không dư thừa: "Khi ta đi, khi ta đứng, khi ta ngủ, khi ta
thức, tri kiến được tồn tại, liên tục thường hằng"? Vị ấy là ai
mà khi được Ông hỏi câu hỏi về quá khứ liền tránh né với một câu
hỏi khác, trả lời ra ngoài đề, và tỏ lộ phẫn nộ, sân hận và bất
mãn ?
- – Bạch Thế
Tôn, vị ấy là Nigantha Nataputta.
- – Này Udayi,
vị nào nhớ đến các đời sống quá khứ sai biệt như một đời, hai
đời... nhớ đến nhiều đời sống quá khứ cùng với các nét đại cương
và các chi tiết. Hoặc là vị ấy hỏi Ta câu hỏi về quá khứ, hay là
Ta hỏi vị ấy câu hỏi về quá khứ. Hoặc là vị ấy làm tâm Ta thỏa
mãn với câu trả lời câu hỏi về quá khứ; hay là Ta làm tâm vị ấy
thỏa mãn với câu trả lời câu hỏi về quá khứ. Này Udayi, vị nào
với thiên nhãn thuần tịnh, siêu nhân thấy sự sống và chết của
chúng sanh, vị ấy biết rõ rằng chúng sanh người hạ liệt kẻ cao
sang, người đẹp đẽ kẻ thô xấu, người may mắn kẻ bất hạnh... đều
do hạnh nghiệp của họ. Hoặc là vị ấy hỏi Ta câu hỏi về tương
lai, hay là Ta hỏi vị ấy câu hỏi về tương lai. Hoặc là vị ấy làm
tâm Ta thỏa mãn với câu trả lời câu hỏi về tương lai, hay là Ta
làm tâm vị ấy thỏa mãn với câu trả lời câu hỏi về tương lai. Và
thôi, này Udayi, hãy dừng lại ở quá khứ, hãy dừng lại ở tương
lai ! Ta sẽ thuyết pháp cho Ông: Cái này có mặt thì cái đây có
mặt; do cái này sanh, cái đây sanh. Cái này không có mặt thì cái
đây không có mặt; do cái này diệt, cái đây diệt".
- – Bạch Thế
Tôn, cho đến trong phạm vi kinh nghiệm với tự ngã này
(Attabhava), con còn không có thể nhớ đến các nét đại cương và
các chi tiết, từ đâu con có thể nhớ đến nhiều đời sống quá khứ,
như một đời, hai đời... con có thể nhớ đến nhiều đời sống quá
khứ, với các nét đại cương và các chi tiết như Thế Tôn ? Bạch
Thế Tôn, nay con còn không thấy được con phiêu phong quỷ
(pamsapisacaka), từ đâu với thiên nhãn thanh tịnh siêu nhân con
có thể tuệ tri rằng chúng sanh người hạ liệt kẻ cao sang, người
đẹp đẽ kẻ thô xấu, người may mắn kẻ bất hạnh... con có thể biết
rõ các chúng sanh đều do hạnh nghiệp của họ, như Thế Tôn ? Do
vậy, bạch Thế Tôn, khi Thế Tôn nói với con như sau: "Này Udayi,
hãy dừng lại ở quá khứ, hãy dừng lại ở tương lai. Ta sẽ thuyết
pháp cho Ông: "Cái này có mặt thì cái đây có mặt; do cái này
sanh, cái đây sanh. Cái này không có mặt thì cái đây không có
mặt; do cái này diệt, cái đây diệt", thời con lại càng không
nhận rõ bội phần. Tuy vậy, bạch Thế Tôn, con có thể làm tâm Thế
Tôn thỏa mãn với câu trả lời câu hỏi về bạc Đạo sư của mình.
- – Này Udayi,
bậc Đạo sư của Ông dạy những gì ?
- – Bạch Thế
Tôn, bậc Đạo sư của chúng con dạy chúng con rằng: "Sắc này là
tối thượng, sắc này là tối thượng".
- – Này Udayi,
khi bậc Đạo sư của Ông dạy Ông rằng: "Sắc này là tối thượng, sắc
này là tối thượng", thời sắc tối thượng ấy là sắc gì ?
- – Bạch Thế
Tôn, khi một sắc nào không có một sắc khác cao thượng hơn, hay
thù thắng hơn, thời sắc ấy là sắc tối thượng.
- – Này Udayi,
sắc ấy là sắc gì, khi sắc ấy không có một sắc nào khác cao
thượng hơn, hay thù thắng hơn ?
- – Bạch Thế
Tôn, khi một sắc nào không có một sắc khác cao thượng hơn, hay
thù thắng hơn, thời sắc ấy là sắc tối thượng.
- – Này Udayi,
lời giải thích của Ông chỉ dài như vậy, Ông phải giải thích rộng
rãi thêm. Nếu Ông nói: "Bạch Thế Tôn, khi một sắc nào không có
một sắc khác cao thượng hơn hay thù thắng hơn, sắc ấy là sắc tối
thượng thời Ông không chỉ rõ sắc ấy. Này Udayi, như có người
nói: "Tôi yêu và luyến ái một cô gái đẹp trong nước này". Có
người hỏi: "Này Bạn, cô gái đẹp mà Bạn yêu và luyến ái ấy, Bạn
có biết là người giai cấp nào, là Sát-đế-ly, hay Bà-la-môn, hay
Phệ-xá, hay Thủ-đà ?" Khi được hỏi, người ấy trả lời không biết.
Có người hỏi: "Này Bạn, cô gái đẹp Bạn yêu và luyến ái ấy, Bạn
có biết tên gì, họ gì, lớn người, thấp người, hay người bậc
trung ? Da đen sẫm, da ngăm ngăm đen hay da hồng hào? Ở tại làng
nào, thị trấn nào, hay thành phố nào ?" Khi được hỏi vậy người
ấy trả lời không biết. Có người hỏi: "Này Bạn, như vậy có phải
Bạn đã yêu và đã luyến ái một người bạn, Bạn không biết, không
thấy ?" Được hỏi vậy, vị ấy trả lời phải. – Này Udayi, Ông nghĩ
thế nào ? Sự tình là như vậy thời lời nói của người ấy có phải
là không hiệu năng không ?
- – Bạch Thế
Tôn, sự tình là như vậy thời lời nói của người ấy thật sự là
không hiệu năng.
- – Cũng vậy,
này Udayi, khi Ông nói: "Bạch Thế Tôn khi một sắc nào không có
một sắc khác cao thượng hơn hay thù thắng hơn, thời sắc ấy là
sắc tối thượng", thời Ông không chỉ rõ sắc ấy.
- – Bạch Thế
Tôn, ví như một hòn lưu ly bảo châu, đẹp đẽ, trong suốt, có tám
mặt, khéo dũa, khéo mài, được đặt trên một tấm màn màu nhạt, tự
nó sáng lên, chói lên, bừng sáng lên; với sắc như vậy, tự ngã là
không bệnh, sau khi chết.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Một hòn lưu ly bảo châu nào, đẹp đẽ, trong
suốt, có tám mặt, khéo dũa, khéo mài, được đặt trên một tấm màn
màu nhạt, tự nó sáng lên, chói lên, bừng sáng lên; hay con sâu
đôm đốm trong đêm đen tối mù, giữa hai quang sắc này, sắc nào vi
diệu hơn, và thù thắng hơn ?
- – Bạch Thế
Tôn, con sâu đôm đốm trong đêm đen tối mù, quang sắc này vi diệu
hơn và thù thắng hơn giữa hai quang sắc.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Con sâu đôm đốm trong đêm đen tối mù hay là
ngọn đèn dầu trong đêm đen tối mù, giữa hai quang sắc này, quang
sắc nào vi diệu hơn và thù thắng hơn ?
- – Bạch Thế
Tôn, ngọn đèn dầu trong đêm đen tối mù, quang sắc (ngọn đèn dầu)
này vi diệu hơn và thù thắng hơn giữa hai quang sắc.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Ngọn đèn dầu trong đêm đen tối mù, hay là một
đống lửa lớn trong đêm đen tối mù, giữa hai quang sắc này quang
sắc nào vi diệu hơn và thù thắng hơn ?
- – Bạch Thế
Tôn, đống lửa lớn trong đêm đen tối mù, quang sắc này vi diệu
hơn và thù thắng hơn giữa hai quang sắc.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Đống lửa lớn trong đêm đen tối mù, hay ngôi
sao mai trong một bầu trời trong sáng không mây vào lúc bình
minh, giữa hai quang sắc này, (quang) sắc nào vi diệu hơn và thù
thắng hơn ?
- – Bạch Thế
Tôn, ngôi sao mai trong một bầu trời trong sáng không mây vào
lúc bình minh, quang sắc này vi diệu hơn và thù thắng hơn giữa
hai quang sắc.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Ngôi (sao Thái Bạch) sao mai trong bầu trời
trong sáng không mây, trong lúc bình minh, hay là mặt trăng
trong khi đứng bóng, trong một bầu trời trong sáng không mây vào
lúc nửa đêm, trong ngày Uposatha (Bố-tát) vào ngày Rằm, giữa hai
quang sắc này, quang sắc nào vi diệu hơn và thù thắng hơn ?
- – Bạch Thế
Tôn, mặt trăng trong khi đứng bóng, trong một bầu trời quang
đãng không mây, vào lúc nửa đêm, trong ngày Uposatha (Bố tát)
vào ngày Rằm, quang sắc này vi diệu hơn và thù thắng hơn giữa
hai quang sắc.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Mặt trăng trong khi đứng bóng, trong một bầu
trời quang đãng không mây, vào lúc nửa đêm, trong ngày Uposatha
(Bố-tát) vào ngày Rằm, hay là mặt trời trong lúc đứng bóng,
trong một bầu trời quang đãng, không mây, vào lúc giữa trưa,
trong tháng cuối mùa mưa về mùa thu, giữa hai quang sắc này,
quang sắc nào vi diệu hơn và thù thắng hơn ?
- – Bạch Thế
Tôn, mặt trời trong lúc đứng bóng, trong một bầu trời quang đãng
không mây, vào lúc giữa trưa, trong tháng cuối mùa mưa về mùa
thu, quang sắc này vi diệu hơn và thù thắng hơn.
- – Này Udayi,
hơn tất cả những quang sắc ấy có nhiều, rất nhiều chư Thiên, mà
ánh sáng của những mặt trăng mặt trời này không thể chiếu sáng.
Ta biết những chư Thiên ấy. Và Ta không nói: "Không có một quang
sắc nào khác vi diệu hơn và thù thắng hơn quang sắc ấy. Còn Ông,
này Udayi, Ông lại nói: "Quang sắc này, thấp kém hơn, yếu đuối
hơn quang sắc con sâu đôm đốm, quang sắc ấy là tối thắng". Và
Ông không chỉ rõ quang sắc ấy.
- – Thế Tôn đã
cắt đứt câu chuyện. Thiện Thệ đã cắt đứt câu chuyện.
- – Này Udayi,
sao Ông lại nói: "Thế Tôn đã cắt đứt câu chuyện. Thiện thệ đã
cắt đứt câu chuyện ?"
- – Bạch Thế
Tôn, các vị Đạo sư của chúng con dạy như sau: "Quang sắc này là
tối thượng, quang sắc này là tối thượng". Nhưng bạch Thế Tôn,
các bậc Đạo sư của chúng con khi bị Thế Tôn đối nạn, cật nạn,
vấn nạn, (tự tỏ là) trống không, hư vọng, thất bại.
- – Nhưng này
Udayi, có một thế giới nhứt hướng lạc không ? Có đạo lộ hợp lý
nào đưa đến chứng đắc thế giới nhứt hướng lạc ?
- – Bạch Thế
Tôn, các bậc Đạo sư của chúng con có dạy như sau: "Có một thế
giới nhứt hướng lạc. Có đạo lộ hợp lý đưa đến chứng đắc thế giới
nhứt hướng lạc".
- – Này Udayi,
đạo lộ hợp lý đưa đến chứng đắc thế giới nhứt hướng lạc là gì?
- – Ở đây, bạch
Thế Tôn, có người đoạn trừ sát sanh, từ bỏ sát sanh, đoạn trừ
lấy của không cho, từ bỏ lấy của không cho, đoạn trừ tà dâm, từ
bỏ tà dâm, đoạn trừ nói láo, từ bỏ nói láo, hay sống sau khi thọ
trì một loại khổ hạnh. Bạch Thế Tôn, đó là đạo lộ hợp lý đưa đến
chứng đắc thế giới nhứt hướng lạc.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Trong khi đoạn trừ sát sanh, từ bỏ sát sanh,
trong khi ấy tự ngã là nhứt hướng lạc hay cả lạc cả khổ ?
- – Bạch Thế
Tôn, cả lạc cả khổ.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào? Trong khi đoạn trừ lấy của không cho, từ bỏ
lấy của không cho, trong khi ấy, tự ngã là nhứt hướng lạc hay cả
lạc cả khổ?
- – Bạch Thế
Tôn, cả lạc cả khổ.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Trong khi đoạn trừ tà dâm, từ bỏ tà dâm,
trong khi ấy tự ngã là nhứt hướng lạc, hay cả lạc cả khổ ?
- – Bạch Thế
Tôn, cả lạc cả khổ.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Trong khi đoạn trừ nói láo, từ bỏ nói láo,
trong khi ấy tự ngã là nhứt hướng lạc, hay cả lạc cả khổ ?
- – Bạch Thế
Tôn, cả lạc cả khổ.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Trong khi sống thọ trì một loại khổ hạnh,
trong khi ấy tự ngã là nhứt hướng lạc, hay cả lạc cả khổ ?
- – Bạch Thế
Tôn, cả lạc cả khổ.
- – Này Udayi,
Ông nghĩ thế nào ? Như vậy đạo lộ để chứng đắc một thế giới nhứt
hướng lạc, đạo lộ ấy cả lạc cả khổ xen lẫn ?
- – Thế Tôn đã
cắt đứt câu chuyện, Thiện Thệ đã cắt đứt câu chuyện.
- – Này Udayi,
sao Ông lại nói như vầy: "Thế Tôn đã cắt đứt câu chuyện, Thiện
Thệ đã cắt đứt câu chuyện ?"
- – Bạch Thế
Tôn, các bậc Đạo sư của chúng con có dạy như sau: "Có một thế
giới nhứt hướng lạc, có một đạo lộ hợp lý để chứng đắc thế giới
nhứt hướng lạc". Nhưng các bậc Đạo sư của chúng con khi bị Thế
Tôn đối nạn, cật nạn, vấn nạn, (tự tỏ là) trống không, hư vọng,
thất bại. Nhưng bạch Thế Tôn, có một thế giới nhứt hướng lạc
không ? Có một đạo lộ hợp lý đưa đến chứng đắc một thế giới nhứt
hướng lạc không ?
- – Này Udayi,
có một thế giới nhứt hướng lạc; có một đạo lộ hợp lý đưa đến
chứng đắc thế giới nhứt hướng lạc.
- – Bạch Thế
Tôn, thế nào là đạo lộ hợp lý ấy đưa đến chứng đắc thế giới nhứt
hướng lạc ?
- – Ở đây, này
Udayi, vị Tỷ-kheo ly dục... chứng đắc và trú Thiền thứ nhất; sau
khi diệt tầm và tứ... Thiền thứ hai... chứng đắc và trú Thiền
thứ ba. Như vậy, này Udayi là đạo lộ hợp lý đưa đến chứng đắc
thế giới nhứt hướng lạc.
- – Bạch Thế
Tôn, đạo lộ ấy không phải là đạo lộ đưa đến chứng đắc thế giới
nhứt hướng lạc. Chứng đắc như vậy, bạch Thế Tôn (phải chăng) là
thế giới nhứt hướng lạc ?
- – Này Udayi,
chứng đắc như vậy chưa phải là thế giới nhứt hướng lạc. Đạo lộ
ấy chỉ là đạo lộ hợp lý đưa đến chứng đắc thế giới nhứt hướng
lạc.
- Khi được nói vậy, hội chúng của
du sĩ Sakuludayi lớn tiếng, cao tiếng, to tiếng như sau:
- – Ở đây,
chúng tôi đã được nghe từ các vị Đạo sư. Ở đây, chúng tôi đã
được nghe từ các vị Đạo sư. Chúng tôi không được biết gì hơn như
vậy nữa.
- Rồi du sĩ Sakuludayi sau khi làm
cho các vị du sĩ ấy lặng tiếng xuống, liền bạch Thế Tôn:
- – Phải đến
mức như thế nào, mới là chứng đắc thế giới nhứt hướng lạc ?
- – Ở đây, này
Udayi, Tỷ-kheo đoạn trừ lạc... chứng đạt và an trú Thiền thứ tư;
có bao nhiêu chư Thiên được sanh vào thế giới nhứt hướng lạc,
Tỷ-kheo cùng đứng với các chư Thiên ấy, cùng nói chuyện, cùng
đàm luận. Cho đến mức độ như vậy, này Udayi, mới là chứng đắc
thế giới nhứt hướng lạc.
- – Bạch Thế
Tôn, có phải chỉ vì nhân duyên chứng đắc thế giới nhứt hướng lạc
mà các Tỷ-kheo sống Phạm hạnh dưới sự (chỉ dẫn) của Thế Tôn ?
- – Này Udayi,
không phải chỉ vì nhân duyên chứng đắc thế giới nhứt hướng lạc
mà các Tỷ-kheo sống Phạm hạnh dưới sự (chỉ dẫn) của Ta. Này
Udayi, có những pháp khác cao thượng hơn, thù thắng hơn. Vì nhơn
duyên chứng đắc các pháp ấy, các Tỷ-kheo sống Phạm hạnh dưới sự
chỉ dẫn của Ta.
- – Bạch Thế
Tôn, thế nào là những pháp cao thượng hơn, thù thắng hơn, vì
nhơn duyên chứng đắc các pháp ấy, các Tỷ-kheo sống Phạm hạnh
dưới sự chỉ dẫn của Thế Tôn ?
- – Ở đây, này
Udayi, Như Lai xuất hiện ở đời, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác,
Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Điều Ngự
Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế Tôn... sau khi đoạn trừ năm
triền cái này, những pháp làm ô uế tâm, làm muội lược trí tuệ,
ly dục, ly bất thiện pháp... chứng và trú Thiền thứ nhất. Đây là
pháp, này Udayi, cao thượng hơn và thù thắng hơn, do nhân duyên
chứng đắc pháp này mà Tỷ-kheo sống Phạm hạnh dưới sự chỉ dẫn của
Ta. Lại nữa này Udayi, Tỷ-kheo diệt tầm và tứ... đệ nhị Thiền...
đệ tam Thiền... chứng và an trú đệ tứ Thiền. Đây là pháp, này
Udayi, cao thượng hơn và thù thắng hơn, do nhân duyên chứng đắc
pháp này các Tỷ-kheo sống Phạm hạnh dưới sự chỉ dẫn của Ta. Với
tâm định tĩnh, thanh tịnh, trong sáng không cấu uế, với các
phiền não được đoạn trừ, nhu nhuyễn, dễ sử dụng, vững chắc, bất
động như vậy, vị ấy hướng tâm đến túc mạng trí. Vị ấy nhớ nhiều
đời ở quá khứ, như một đời, hai đời... nhớ đến nhiều đời sống ở
quá khứ, với các nét đại cương và các chi tiết. Đây là pháp, này
Udayi, cao thượng hơn và thù thắng hơn, do nhơn duyên chứng đắc
pháp ấy, Tỷ-kheo sống Phạm hạnh dưới sự chỉ dẫn của Ta. Với tâm
định tĩnh, thanh tịnh, trong sáng, không cấu uế, với các phiền
não được đoạn trừ, dễ sử dụng, nhu nhuyến bất động như vậy, vị
ấy hướng tâm đến sanh tử trí của chúng sanh. Vị ấy với thiên
nhãn thanh tịnh, siêu nhân, thấy rõ sự sống và chết của chúng
sanh. Vị ấy biết rõ rằng chúng sanh người hạ liệt kẻ cao sang,
người đẹp đẽ kẻ thô xấu, người may mắn kẻ bất hạnh... đều do
hạnh nghiệp của họ. Đây là pháp, này Udayi, cao thượng hơn và
thù thắng hơn, do nhơn duyên chứng đắc pháp này, vị Tỷ-kheo sống
Phạm hạnh dưới sự chỉ dẫn của Ta. Với tâm định tĩnh, thanh tịnh,
trong sáng, không cấu uế, với các phiền não được đoạn trừ, dễ sử
dụng, nhu nhuyến, vững chắc, bất động như vậy vị Tỷ-kheo hướng
tâm đến lậu tận trí. Vị ấy như thật biết: "Đây là Khổ"... "Đây
là Khổ tập"... "Đây là Khổ diệt"... "Đây là con Đường đưa đến
khổ diệt". Vị ấy như thật biết: "Đâu là những lậu hoặc"... "Đây
là nguyên nhân của lậu hoặc"... "Đây là sự diệt trừ các lậu
hoặc". Vị ấy như thật biết: "Đây là con đường đưa đến sự diệt
trừ các lậu hoặc. Nhờ hiểu biết như vậy, thấy như vậy, tâm vị ấy
thoát khỏi dục lậu, thoát khỏi hữu lậu, thoát khỏi vô minh lậu.
Đối với tự thân được giải thoát như vậy, vị ấy khởi lên sự hiểu
biết: "Ta đã giải thoát". Vị ấy biết: "Sanh đã tận, Phạm hạnh đã
thành, việc cần làm đã làm, sau đời hiện tại không có đời sống
nào khác nữa". Đây là pháp, này Udayi, cao thượng hơn, thù thắng
hơn, do nhân duyên chứng đắc pháp này, các Tỷ-kheo sống Phạm
hạnh dưới sự chỉ dẫn của Ta. Đây là những pháp, này Udayi, cao
thượng hơn, thù thắng hơn, do nhơn duyên chứng đắc những pháp
này, các Tỷ-kheo sống Phạm hạnh dưới sự chỉ dẫn của Ta.
- Khi nghe nói
vậy du sĩ Sakuludayi bạch Thế Tôn:
- – Thật vi
diệu thay, bạch Thế Tôn ! Thật vi diệu thay, bạch Thế Tôn ! Như
người dựng đứng lại những gì bị quăng ngã xuống, phơi bày ra
những gì bị che kín, chỉ đường cho những người bị lạc hướng, đem
đèn sáng vào trong bóng tối để những ai có mắt có thể thấy sắc;
cũng vậy, Chánh pháp đã được Thế Tôn dùng nhiều phương tiện
trình bày giải thích. Con xin quy y Thế Tôn, quy y Pháp và quy y
Tỷ-kheo Tăng. Bạch Thế Tôn, mong Thế Tôn cho con xuất gia, dưới
sự chỉ dẫn Thế Tôn, mong Thế Tôn cho con thọ đại giới.
- Khi được nghe
nói vậy, chúng du sĩ của Sakuludayi nói với du sĩ Sakuludayi:
- – Tôn giả
Udayi, chớ có sống Phạm hạnh dưới sự chỉ dẫn của Sa-môn Gotama.
Tôn giả Udayi, đã là bậc Đạo sư, nay chớ có sống làm đệ tử. Như
một ghè nước tốt, nay bị thủng lỗ bị chảy nước; hành động của
Tôn giả Udayi cũng sẽ như vậy. Tôn giả Udayi, chớ có sống Phạm
hạnh dưới sự chỉ dẫn của Sa-môn Gotama ! Tôn giả Udayi đã là bậc
Đạo sư, nay chớ có sống làm đệ tử.
- Như vậy,
chính chúng du sĩ của Sakuludayi đã làm một chướng ngại pháp cho
du sĩ Sakuludayi sống Phạm hạnh dưới sự chỉ dẫn của Thế Tôn.
- --o0o--
|
|