VĂN HỌC NGHỆ THUẬT
Một Mảnh Đời Của Chị!
Từ Khoa
--o0o--
 
Cuối cùng thì Ban Liên Đoàn cũng phải chấp thuận cho Thanh được tạm ngưng sinh hoạt đoàn trong 6 tháng, nàng muốn được vài tháng thảnh thơi để thanh toán việc nhà: việc giữa nàng và Tâm, chồng nàng. Thật sự ra trong thâm tâm nàng biết chắc vài tháng tới đây cũng chẳng giải quyết được, vì Tâm nhất định muốn nàng bỏ hẳn sinh hoạt gia đình Phật tử. Anh ta viện đủ cớ, nào là:
- Chuyện sinh hoạt đoàn thể là việc đàn ông, các ông kia làm việc đó là phải, còn em, giúp được phần nào hay phần đó chứ đâu thể như các ông ấy được. Tóm lại, phụ nữ có nhiều giới hạn hơn đàn ông, không thể đi sớm về khuya như các ông, không thể bỏ con cái. Còn anh, anh không thể thay em để chăm con, nói xa hơn, anh không thể thay em sanh nở nếu chúng ta có thêm đứa nữa. Mà em cũng không thể vác cái bụng bầu ra thổi còi, hét lác ở giữa sân cỏ hay trên chùa được.
Hoặc :
- Em là đàn bà, nhẹ dạ, cứ bị các ông ấy lợi dụng, trao hết chuyện nọ đến việc kia, em đã có gia đình, đâu thể như đám thanh nữ còn độc thân kia, muốn đi đâu thì đi, ở đâu thì ở, đến đâu thì đến. Thậm chí đám thanh nữ kia mỗi lần ra khỏi nhà là cha mẹ chúng lo đến cháy ruột ra...
Còn bao nhiêu câu trái tai, bao nhiêu nét ác cảm gai mắt Tâm đổ lên tổ chức gia đình Phật tử làm Thanh tức nghẹn lên được. Đôi lúc nàng đã phải bật khóc, lòng ấm ức. Riêng Tâm, anh ta vẫn tỉnh bơ, không một nét hối hận, không một chút cảm động như mấy năm về trước mỗi lần anh đã làm vợ khóc. Câu “Từ cổ chí kim nước mắt phụ nữ là vũ khí vô địch” có lẽ nay đã gặp đối thủ như Tâm.
Thanh cũng không còn muốn giải thích hay biện bạch, nàng đã cạn lời mà chồng vẫn không thông cảm cho nàng. Anh ta thừa biết rằng các em thanh thiếu nữ đang cần sự dìu dắt của một người chị như nàng. Anh ta cũng dư biết rằng tổ chức áo lam đâu phải là một tổ chức vô kỷ luật, vô đạo đức đến nỗi các em gái nàng bị lợi dụng bởi các em trai đâu. Kỷ luật luôn được các anh huynh trưởng nhắc nhở, đạo đức thường được các Thầy răn dạy. Các điều luật của tổ chức đã là những điều đạo đức, các bài pháp của quý Thầy đều là những lời đức hạnh siêu phàm. Vậy mà anh ta cũng thốt ra được những ý nghĩ đen tối đó để ám chỉ phẩm cách tổ chức và đạo đức thanh thiếu niên, những đứa trẻ, những đứa em ngây thơ của nàng, mà nàng cùng các anh chị khác hết sức dìu dắt thành những người mến Đạo yêu Quê.
Nàng khoác áo lam cũng vì lý tưởng đó, nàng tình nguyện chung vai đâu lưng trong giai đoạn khó khăn tại hải ngoại này cũng vì lý tưởng đó. Đã bao lần nàng gào lên với Tâm :
- Anh nín đi, anh trách em như thế nào cũng được, xin anh hãy tha thứ cho tổ chức của chúng em và các anh trong ban huynh trưởng. Họ không liên can đến chuyện hoặc đến những lý lẽ anh muốn ngăn cản em đi sinh hoạt gia đình Phật tử, các anh chị ấy xả thân vô vụ lợi, anh đừng dùng hai chữ “lợi dụng” chỉ trích họ, không có ai lợi dụng em cả.... Em thấy việc nào cần làm thì em làm, việc nào có ý nghĩa thì em đóng góp... hu... hu...
- Nhưng tôi không muốn thấy cô làm những chuyện vô ích như vậy !!.
- Anh biết gì mà anh nói là vô ích. Đối với anh chỉ thấy có ích cho cá nhân, cho bản thân thì mới là có ích sao. Anh ích kỷ vừa vừa chứ !!.
- Phải, tôi ích kỷ, tôi không là thần thánh, là Bồ tát cứu nhân độ thế như cô, không hăng say phục vụ lý tưởng quên mình như cô, lối hăng say xả thân theo kiểu cộng sản. Tôi đầy những điều phàm tục trên mình, tôi sống phàm phu, chỉ biết làm ăn lo cho vợ, cho con, cho gia đình. Nhưng có một điều tôi biết tôi không làm sai là vợ con tôi không thua kém ai, không mất thể diện với ai. Còn cô, hoàn hảo lắm, vinh quang lắm, ra đường con nít bu quanh xưng tụng “chị” với lòng ngưỡng mộ. Đôi lúc tôi thấy thẹn dùm...á !!.
- Anh nói vậy mà anh cũng nói được sao ?. Trời ơi, đâu phải trên thế gian này vật chất đầy đủ, cơm no áo ấm là đã hạnh phúc, là đã an vui đâu. Niềm vui là trạng thái của tinh thần, nói cách khác là một khía cạnh của tâm linh. Em đâu phải là thần thánh đâu, cũng không dám ví mình là Bồ tát nữa, tìm vui trong lý tưởng của em một tý thôi mà !; Sao anh nặng lời mỉa mai em nhiều dữ vậy á? ... hu... hu... hu...
Nàng ngồi phịch xuống giường, đưa hai chân lên bó gối, úp mặt khóc tức tưởi. Tâm, như kẻ chiến thắng vẻ vang sau cú knock-out, anh bỏ mặc vợ ngồi khóc, lặng lẽ ra ngoài phòng khách mở truyền hình xem đá bóng. Hai đứa con Thanh ở phòng kế bên, từ nãy đến giờ nghe bố mẹ cãi nhau, chúng im thin thít, rút đầu trong phòng, nghe chừng chiến tranh đã đến hồi tạm ngưng chúng mới thò đầu ra xem. Dĩ nhiên là chúng không lạ gì kết quả cuộc chiến là mẹ chúng thua, vì từ xưa đến nay, cứ mỗi ngày chủ nhật đi sinh hoạt về là có chiến tranh, mà có lần nào mẹ chúng nó thắng đâu. Hai đứa đều được mẹ cho đi sinh hoạt, khi chúng khoác áo lam đã làm cho Tâm gai mắt lắm, có lần gây với vợ chưa hả, chàng gây luôn cả với con :
- Tụi bay học hành xong chưa mà cứ lo đi chơi, tụi bay đừng thấy tao làm lơ mà qua mặt nghe chưa á??.
Hai anh em chúng cúi đầu chuồn vô phòng gấp, chúng biết chúng không có lỗi, đi sinh hoạt gia đình Phật tử là mẹ chúng khuyến khích chúng đi, chứ thật sự trong thâm tâm chúng cũng không ham thích chi mấy. Sanh ra ở hải ngoại, chúng có rất nhiều thứ vui chơi giải trí khác ở nhà, nào là game boy, phim trên đài truyền hình và tụ tập với bọn bạn Tây. Đi sinh hoạt, chỉ có lúc chơi trò chơi thì còn lôi cuốn chúng một tý, chứ những lúc nghe thuyết pháp thì “chán ơi là chán á!, chuyện kể gì chẳng hay tí nào cả!”. Còn nhạc thì chúng cũng thấy vui vui, nhưng đi trại hay đi đâu, chúng vẫn thích đeo theo chiếc baladeur (1) để nghe Michael Jackson hay Maddona hát hơn. Chúng vui thú bên bờ vực thẳm của sa đọa, trong một xã hội phương Tây mà nền đạo đức đang bị lung lay, một cuộc sống xa dần cội nguồn dân tộc, dù thân xác chúng có được sự sửa chữa tối tân của thẩm mỹ viện đến đâu đi chăng nữa thì chúng cũng không thể lột xác thành người bản xứ được. Một thế hệ như vậy đang được các anh chị huynh trưởng giằng co, níu kéo chúng trở về với nề nếp cao đẹp của dân tộc, của quê hương để chúng biết giữ gìn những nét cao đẹp của tổ tiên. Các anh chị níu kéo giằng co với một cán cân rất yếu, nhưng các anh chị vẫn không nản, vẫn cố gắng không một chút xao lãng vì tình thương đàn em quá lớn lao. Thanh cảm nhận được điều đó, nàng thừa biết cuộc đời là khổ, nhưng không ngờ số phận nàng lại chua như vầy.
* * *
Từ ngày Tâm thất nghiệp, sang một chiếc xe bán chợ, công việc cực khổ khiến anh hay bẳn gắt, nàng thông cảm với chồng điều đó. Mỗi lần anh chở hàng ra chợ bán, nàng ở nhà nào có được rảnh tay, đi chợ, làm hàng,... Thỉnh thoảng điện thoại reo, tiếng chồng oang oang trong máy:
- Em mang ra cho anh chừng 200 cuốn chả giò gấp. À, nhớ làm thêm nước mắm,...
Hoặc :
- Ra phụ anh với, hôm nay người ta mua đông quá. Nhớ mang theo tôm, thịt và rau để cuộn gỏi cuốn... vân vân và vân vân... Cứ mỗi lần như vậy là nàng bắn người lên, mở tủ lạnh xem thứ nào còn thứ nào hết, rồi tay năm tay mười làm hàng, lấy xe bus mang ra cho Tâm. Việc nhà một trăm thứ, không thứ nào có tên, nàng có ngơi tay đâu (á?). Buôn bán hôm được hôm vắng, những ngày hàng không chạy, vợ chồng con cái thi nhau ăn chả giò, gỏi cuốn thay cơm. Nỗi khổ tâm đó đâu phải nàng không biết, nàng thường an ủi chồng :
- Anh đừng buồn, trời cho được bữa nào hay bữa đấy, gia đình mình trông lên không bằng ai nhưng trông xuống cũng còn hơn chán vạn mọi người. Ở xứ này, mình đâu sợ chết đói, con cái mình đâu đến nỗi sợ thất học, thiếu thốn....
Miệng an ủi chồng, nhưng buôn bán ế ẩm, cực nhọc thì ai lại không buồn, nàng lại là đàn bà, nỗi phiền muộn dễ bộc phát và dai dẳng, “sao mình thông cảm với anh ta như thế mà chỉ có mỗi chuyện Gia đình Phật tử, anh ta lại không thông cảm với mình được nhỉ??”. Cả trăm lần tự hỏi và cả trăm lần nàng vẫn không tìm được câu trả lời, đôi lúc nàng cầu nguyện chư Phật và chư Bồ Tát xui khiến cho Tâm thông cảm được với nàng.
* * *
Ngày còn ở bên đảo, chính sinh hoạt gia đình Phật tử của nàng đã gây cho Tâm sự đam mê yêu mến, anh thường đến chùa phụ giúp Thanh những công việc lặt vặt vào mỗi dịp lễ. Chùa đơn sơ, nhà tranh vách ván, lượng Phật tử lên đến mấy ngàn, Thanh cùng các anh chị em đoàn sinh làm không xuể. Tâm đến với đoàn tư cách chỉ là một bạn đoàn, chủ đích của anh chỉ là muốn được lòng Thanh, nên chẳng ngần ngại lên chùa phụ giúp các đoàn sinh gia đình Phật tử căng bạt, kê bàn, xếp ghế. Thậm chí anh cũng theo Thanh xuống bếp cắt rau, rửa chén, và lên chánh điện tụng kinh lễ Phật. Những hành động của Tâm như là một Phật tử thuần thành khiến Thanh giao động tâm hồn. Đôi lúc nàng nghĩ: “Nếu mình thích giáo dục thanh thiếu niên thành Phật tử, thì đối với anh ta mình cũng có thể giúp anh ấy trở thành Phật tử được vậy!”. Và nàng tìm hiểu tâm tánh Tâm nhiều hơn, “xét ra thì Tâm cũng là một thanh niên hiền từ, biết say mê mục đích đã vạch ra”. Thời đó có nguồn dư luận trong trại cho rằng: Cao ủy xét trường hợp là một cặp vợ chồng sẽ sớm được nước thứ ba tiếp nhận, thêm nữa, Tâm lại có một người em cô cậu đi trước đã định cư ở Pháp có thể bảo lãnh cho anh ta. Nên cuối cùng, để sớm được định cư ở nước thứ ba, nàng đã quyết định thành hôn cùng Tâm. Thời gian đẩy đưa, đoàn sinh cùng huynh trưởng thay nhau tiếp nối kẻ đến người đi, mỗi lần đón nhận đoàn sinh mới chưa thoả niềm vui thì lại đến những lần chia tay là những lần anh chị em lam viên bùi ngùi rơi lệ. Chừng nửa năm sau thì vợ chồng nàng cũng được Pháp tiếp nhận, lúc đó nàng đang có mang thằng Lạc. Ngày rời đảo, nàng chia tay cùng anh chị em trong nước mắt.
Những ngày đầu định cư, do sự hội nhập khó khăn vào xã hội mới, toàn thời gian bị thu hút vào vấn đề học tiếng địa phương, cùng những chuẩn bị cho đứa con đầu lòng ra đời và tìm kế mưu sinh, hai vợ chồng gắn bó bắt tay xây dựng đời sống nơi xứ lạ quê người. Tâm rất thương yêu vợ, dù vợ chồng được sự trợ cấp xã hội nhưng anh sẵn sàng làm bất cứ việc gì có người kêu đi làm, từ việc khuân vác nơi các tiệm chạp phô Á đông cho đến việc rửa chén các nhà hàng, anh không ngần ngại. Ngày thằng Lạc ra đời, mỗi đêm về nhà, nhìn vợ con anh cảm thấy quên hết nỗi cực nhọc của công việc hoặc những bực tức do những lời nặng nhẹ của chủ. Một thời gian sau anh cũng được sở Tìm việc Xã hội tìm cho anh một công việc trong một hãng lắp ráp cửa sắt. Đời sống vợ chồng cứ thế bình lặng trôi qua, rồi ít năm sau thì con Hồng chào đời, hai vợ chồng quyết định ngưng, không nên có con thêm nữa.
Năm Hồng được 4 tuổi, Lạc lên 6, cũng là năm Thanh tham gia sinh hoạt trở lại với gia đình Phật tử sau hơn 6 năm tạm ngưng. Sự tái sinh hoạt của nàng không có gì đặc biệt cho lắm. Nó khởi đầu từ cái đám ma mẹ của Liên, một cô bạn cùng trại tiếp cư hồi trước. Lần đó, Liên có mời thầy trụ trì chùa ở Paris về hộ niệm, rồi kế đó do nhiệm vụ hoằng pháp và sự hướng dẫn của Thầy, chi hội Phật giáo địa phương nàng ra đời, và vài năm sau cũng lại sự khuyến khích của Thầy, gia đình Phật tử Chánh Kiến được hình thành.
Ban đầu Thanh cũng rất ngại tham gia với chi hội thành lập gia đình Phật tử, nàng có nhiều lẽ: con còn nhỏ, đời sống gia đình chưa ổn định, vả lại nàng cũng bận rộn trong công việc may gia công cho một công ty may mặc mà nàng vừa tìm được. Đã bao lần Bác chi hội trưởng đến năn nỉ, kèm theo bấy nhiêu lần khuyến khích của Danh, chồng Liên - trước cũng là một huynh trưởng gia đình Phật tử ở Việt Nam - đốc vào, khiến Thanh cứ phân vân. Vợ chồng Danh-Liên chơi thân với Tâm-Thanh nên thường hay lui tới vào những ngày week-end, có lần Danh nói với Tâm :
- Tôi thấy anh nên cho chị ấy ra phụ giúp chúng tôi lập gia đình Phật tử thì đỡ cho tôi quá, dầu sao tôi cũng là đàn ông, mà các em nữ ngày càng đông, tôi đâu thể đảm trách được việc săn sóc các em nữ. Bà xã tôi thì bả chẳng biết sinh hoạt, sinh hiếc cái gì cả, chỉ biết xuống bếp nhặt rau....
Liên hích nhẹ chồng :
- Cha, không có em nhặt rau thì lấy ai xào nấu mỗi lần thầy về làm lễ ?!!.
Rồi cười nhẹ, tiếp lời chồng :
- Đúng đó anh Tâm, để chỉ phụ em với, dẫu sao chỉ cũng đã từng sinh hoạt gia đình Phật tử, còn em, em không rành mấy chuyện đó, không biết làm sao tập hát tập họp gì hết trơn đó!!.
Tâm quay lại nhìn vợ:
- Em thấy tham gia được với anh chị không? -Ngừng một tý- Cái đó tùy em à, anh không có ý kiến gì đâu!.
Thanh, nửa không muốn phụ lòng bạn, đó cũng là tình cảm của nàng dành cho tập thể áo lam, nửa cũng còn ngần ngại:
- Con em còn nhỏ quá anh chị à, việc may vá lúc này lại không thường xuyên, hàng họ lúc có lúc không...
Liên cắt ngang:
- Thôi, tám đừng lo chuyện đó, cho tụi nó theo sinh hoạt, em trông cho. Còn chuyện may vá, không có tuy kẹt thiệt, nhưng thời gian để trống để làm gì, càng chán thêm, đi sinh hoạt một tháng có một lần mà!!.
Tâm tự nhiên chen vô:
- Hồi đó tui lấy bả cũng vì thấy bả sinh hoạt gia đình Phật tử coi dễ thương quá chừng!!!...
Và thế là Thanh may áo lam cho mình và hai con, mỗi tháng đến ngày sinh hoạt Tâm chở ba mẹ con đến Niệm Phật đường sinh hoạt, riêng anh, anh tìm đến các bạn đồng tuổi trong tỉnh phì phà ly trà, tách nước, bàn chuyện chính “chị” chính em.
* * *
“Cuộc đời vẫn đẹp sao, tình yêu vẫn đẹp sao” như vậy thì đâu có cảnh ngày hôm nay: Thanh ôm mặt khóc và đến nỗi phải xin nghỉ sinh hoạt một thời gian như vầy. Cái tập thể áo lam kia có một tình cảm kỳ lạ, thuở ban đầu ít ai dám dấn thân vào, nhưng vào rồi thì như bị nam châm hút, một từ trường vô hình nào đó cứ giữ mãi tâm trí người yêu tổ chức như nàng. Nó lại càng mãnh liệt trước cuộc sống đầy xa đọa nơi vùng đất tạm dung này, khiến cho trách nhiệm đi đôi với lý tưởng càng nặng nề. Đôi lúc nàng tâm sự với Danh:
- Dường như anh em mình có cái nghiệp với tổ chức này anh à!. Hồi anh đến rủ em, em càng đắn đo bao nhiêu thì nay em càng khó dứt bấy nhiêu. Áo lam bên Việt Nam em không mang được sang đây, bên đảo có người cho thì khi đi em lại tặng lại cho đứa em tinh thần còn ở bển. Qua đây may lại áo mới mà mỗi lần mặc áo, em có cảm tưởng chính nó đã theo từ Việt Nam sang đây.
Danh cũng không khác Thanh, công việc của tổ chức chiếm trọn thời giờ nghỉ ngơi của anh, từ ngày đứa con đầu lòng của anh ra đời thì Liên không còn giúp anh được việc gì, mà công tác tổ chức ngày càng nhiều, số đoàn viên ngày càng phát triển. Con gái anh đã được 3 tuổi, anh cũng muốn có đứa con trai để khỏi mang tội “bất hiếu” như câu “Bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại” người ta thường nói, nhưng cứ cái đà bận rộn này anh có con thì chỉ thêm mệt. Vả lại thời đại này con gái cũng như con trai, đều là con. Quan niệm nối dõi gần như ít còn ai để ý. Nếu thân phụ anh muốn có cháu nối dõi thì anh trai anh đã cho ông cụ 6 đứa cháu trai rồi còn gì!. Ông anh thèm một đứa con gái để cho họ hàng ăn cưới gọi là trả lễ thiên hạ mà chẳng được. Thuở trước, lúc còn ở quê nhà, khi ấy anh đã ngoài 30 mà chưa gặp Liên, còn độc thân, có lần đến thăm anh chị, bế thằng cháu thứ 6 mới 3 tháng thì ông anh than thở với anh:
- Chú không chịu lập gia đình, mai nầy có muốn đứa nào thì anh cho một đứa làm con để lập tự.
Danh vừa bế cháu, vừa cười:
- Anh khéo lo xa cho em.
Rồi hôn thằng bé, nói với nó cho bố nó nghe:
- Chú xin cháu làm con nhá, cháu chịu không nào???.
Nhớ chuyện xưa anh lại nghĩ đến đám cháu anh, từ ngày anh vượt biên đến nay, không còn gặp chúng nó nữa, thơ từ tuy vẫn liên lạc với bố mẹ, anh chị anh bên nhà, nhưng không mường tượng được đám cháu bây giờ lớn cỡ nào. Thằng út, đứa con “lập tự” của anh, nếu anh có gặp ngoài đường chắc anh cũng không nhận ra nó chứ đừng nói nó nhận ra anh. Trở lại thực tại, phần anh cũng không muốn vợ phải nặng nhọc thêm chuyện nuôi con, nhất là mỗi lần sinh nở, anh lo xanh mặt, chỉ mong sao “mẹ tròn, con bầu dục”, anh sợ “mẹ tròn, con vuông” thì khó sanh. Liên cũng thông cảm tấm lòng chồng, đôi lúc nàng nói đùa:
- Em sanh chứ anh có sanh đâu mà khéo lo, em chỉ sợ: không có con trai anh bỏ em theo con đầm nào thì chết mẹ con em!!.
Danh bế con vào lòng, hôn nhẹ lên má con bé:
- Bộ em tưởng cứ đầm mới sanh con trai sao há?, chuyện hão!!. Một bà mít trái, một con mít hột thơm phức như vầy, có ngu mới đi với đầm!!!. Đừng nghi ngờ người ta phạm giới mà mang tội nghe chưa há?!!!.
Thực ra, sau những ngày trại hay những khóa huấn luyện huynh trưởng trở về nhà, nhìn Liên ôm con mà anh thương cho vợ. Liên cũng như Thanh, là những cô gái bị thời thế đẩy đưa sang được đến nước người ta chỉ có một thân một mình. Những ngày còn sống trong trại tiếp cư, anh được làm quen với nàng, rồi đã cùng nàng tiến đến hôn nhân. Thơ về Việt Nam cho hai họ bên đó qua lại với nhau để làm lễ thông gia. Bên đây, ngày cưới hai vợ chồng, anh chỉ mời vợ chồng Tâm-Thanh và vài người bạn quanh một bàn tiệc nho nhỏ. Cô dâu nào mà không thích ngày vu qui quần áo se sua, hai họ đưa đón?. Nhưng ở hoàn cảnh hai vợ chồng lúc đấy, tiền bạc không có nhiều, cả hai đều tứ cố vô thân thì làm gì có cảnh pháo nổ kẻ đón người đưa được. Kéo nhau ra toà thị chính với chiếc áo dài và vài người bạn coi như cũng là xong.
Đám cưới Thanh thì còn đơn sơ hơn nữa, thực ra ở cảnh gần như tù trong trại tỵ nạn thì nàng làm gì có đám cưới. Ngày Thanh lấy Tâm, chẳng qua là ngày cả hai lên văn phòng Cao ủy xin làm hôn thú mà thôi. Những cô gái thuở học trò đầy mơ mộng ngày vu qui đời mình, thì thời gian và hiện tại đã nhận chìm phủ phàng những mộng mơ ấy vào quá khứ.
* * *
Cuộc họp ban liên đoàn chấm dứt, anh chị em chia tay nhau ra về, đến trước cửa Niệm Phật đường, Thanh quay lại nhìn mọi người lần nữa, Đào, đoàn phó thanh thiếu nữ đi tới:
- Chị Thanh ơi, em thấy run và lo ghê, không biết em coi đoàn có được không nữa!.
Thanh cười:
- Em đừng lo, chưa quen rồi sẽ quen, vả lại chị còn ở đất này mà, có trốn vào rừng sâu núi thẳm đâu mà em lo, có gì chị em mình còn gặp nhau đều mà. Chuyện sinh hoạt thì em cũng biết rồi, có gì khó đâu, có gì đã có anh Danh điều hành. Chỉ có vấn đề đi vào tâm lý từng đoàn sinh nữ thì đòi hỏi chị em mình phải để tâm và tế nhị thì mới dìu dắt các em được.
- Chị nghỉ sinh hoạt thì đối với đơn vị mình dầu sao cũng ít ảnh hưởng, nhưng còn đối với Ban Hướng dẫn thì chắc công việc ngành nữ bị đình trệ nhiều!!!.
Thanh thở dài:
- Biết vậy, nhưng biết làm sao hơn!!!.
Thanh gọi hai con chuẩn bị quá giang xe Đào về nhà. Mấy năm sinh sống ở Tây, bận rộn công việc nuôi con và mưu sinh, nàng vẫn chưa lấy được bằng lái xe, mỗi lần Tâm muốn nghỉ ở nhà, nàng không sao lái xe ra chợ, tiếc một phiên chợ nàng không buồn nhưng chồng cằn nhằn nàng khổ tâm vô cùng. Hơn tháng nay nàng cố dành cho mình chiếc bằng lái, ngồi trong xe, Thanh lảng sang chuyện lái xe:
- Chị thấy em lái xe sao hay ghê, chị nhát quá, cứ sợ mình đụng người ta.
- Rồi cũng quen à chị ơi!. Hồi đó em cũng vậy, lái riết mình tự nhiên có phản xạ và quen xe.
- Chị vừa được code (2), hiện đang lấy giờ học lái, hôm đầu, bà thầy dậy lái la chị quá chừng.
- Thôi, chị xin đổi người khác đi, chị xin học với đàn ông đó, đàn ông dầu sao cũng nhỏ nhẹ với phụ nữ hơn mấy mẹ đầm khó chịu đó!.
....
* * *
Mấy tháng nay Thanh chăm chỉ làm việc, sau hai lần thi nàng cũng giựt được cái bằng lái, nhưng vẫn không có xe chở con đi sinh hoạt, những ngày sinh hoạt nàng vẫn gọi cho Đào đón Lạc và Hồng đi chung. Thanh không muốn gọi cho Danh, từ ngày gia đình nàng lủng củng, Tâm gây sự luôn với Danh khiến vợ chồng Danh đôi lúc muốn đến thăm Thanh cũng thấy ngại. Liên để bụng đâm ghét Tâm, trái lại Danh thì không giữ trong lòng, đôi lúc anh lý luận với vợ á:
- Anh Tâm nóng nảy nên có thái độ không lịch sự lúc ấy thôi, chứ chắc ảnh cũng chả có ý ghét gì mình. Mình cứ lấy tâm hỷ xả để làm hoà với ảnh cũng có sao đâu!!.
Liên chống chế:
- Anh thì không sao, chứ em thì nhìn thấy mặt ông ta cứ vác lên là em muốn xông đến vả cho mấy vả, đàn ông gì mà nhỏ nhen, ganh tỵ li ti với vợ con. Vợ con ông ta, ông ta gằn thì mặc xác ổng, mắc chứng gì mà cũng làm mặt, làm mày với vợ chồng mình?.
Danh giải thích:
- Ảnh có làm mặt làm mày gì đâu, sao em cứ để ý mặt mũi ảnh làm gì?!!.
- Không làm mặt à?!, em gặp lão ta ở siêu thị, mình lịch sự tới hỏi, lão trả lời nhát gừng và có ý không muốn tiếp chuyện, không muốn trả lời. Em hỏi đến chị Thanh thì lão vác mặt đi một nước. Hôm ấy không hiểu sao em hiền bất tử, chứ không thì biết tay em.
Danh cười:
-Té ra em cũng biết bình thường em không hiền?.
- Em chỉ biết hiền với ai đàng hoàng thôi!.
- Chẳng hạn với anh ?.
Liên liếc chồng :
- Ông xã đừng thách em nha!.
Rồi chợt nhớ ra chuyện gì, Liên liền nói :
- À, chị Thanh được bằng lái rồi đó, tội nghiệp chỉ ghê. Hôm nọ đi chợ trời, không thấy lão Tâm ó ăn đứng bán, mà thấy chị Thanh, hỏi ra hôm đó lão bị đau gì đó nên chỉ lái xe ra đứng bán thế, em mới biết chỉ có bằng lái. Lúc này thấy chỉ gầy đi nhiều:
- Vậy thì cũng mừng cho chỉ, chỉ có bằng được bao lâu rồi?.
- Được hơn tháng nay rồi.
Thật ra không phải phiên chợ hôm gặp Liên mới là phiên chợ Thanh lái xe ra chợ bán lần đầu, mà ngay sau khi có bằng lái được một tuần nàng đã thay Tâm lái chiếc xe 9 chỗ ngồi được tân trang bếp và quầy ra chợ. Mấy hôm đầu, Tâm còn đi theo, tập cho nàng cách cho xe vào chỗ qui định. Nhưng sau đó thì anh để mặc nàng đi bán một mình. Anh ta luôn mồm kêu “đau lưng”, “đứng lâu ở chợ lưng cứ đau anh ách”, và đòi đổi công việc với vợ, anh ta nói:
- Em bán ngoài chợ, anh ở nhà làm hàng mang ra.
Rồi viện lý:
- Đàn bà bán dẫu sao cũng dễ có khách hơn đàn ông, chứ anh đứng bán thì thường hay ế ẩm, rồi lại gắt với em anh cũng hối hận lắm!!.
Thanh nhìn mặt chồng, nàng cảm thấy tội và thương cho chồng, thuở bên nhà cũng là con nhà giàu, cha mẹ có vàng cho vượt biên, từ nhỏ đến lớn đâu biết buôn bán là thế nào, nay vì mẹ con nàng nên phải vất vả, nàng an ủi:
- Em biết anh hay gắt gỏng em cũng tại anh mệt mà sự buôn bán lại kém. Thôi, em ra chợ bán cũng được, anh ở nhà làm hàng, có điều làm hàng cũng cực lắm, nhưng đỡ cảnh nắng mưa!!.
Từ ngày Thanh ra đứng bán thì hàng họ có vẻ chạy hơn xưa, lượng khách hàng mua càng lúc càng lên, hai vợ chồng vui ra mặt, họ sắm thêm một chiếc xe 5 ngựa để chạy hàng và đi chợ, Tâm được đà:
- Đó, em thấy không, đàn bà bán buôn vẫn hơn đàn ông mà!!.
Thật ra ở cái xứ Tây này, đàn ông cũng bán rau, bán cá không thua gì đàn bà, sở dĩ có sự khác biệt giữa Tâm và Thanh vì khi bán hàng khuôn mặt nàng luôn tỏ vẻ niềm nở với khách và lúc nào cũng chào mời lịch sự, khách đang muốn mua một lại mua hai. Trái lại mặt Tâm thì hay cau có, đôi lúc khách muốn mua lại bỏ đi. Ai nhìn vào cũng nghĩá: việc làm ăn trôi chảy như vậy thì kinh tế gia đình Thanh sẽ nâng đỡ hạnh phúc của nàng được đầm ấm hơn; nhưng ngược lại, công việc bán buôn càng lên cao thì nàng càng gặp vấn đề nhiều hơn. Những hôm nàng bán hết sớm, nàng gọi cho chồng thì thường được trả lời:
- Anh đau lưng, không làm hàng được, em cứ bảo họ hết hàng, mua thứ khác.
Thanh tiếc cho những lần như vậy, nhưng lại nghĩ “sức khoẻ trên hết, ảnh đau mà bắt làm cũng tội”, nên cứ đành hẹn khách hôm sau. Được một lần thì kéo dài vô số lần để rồi trở thành cái thông lệ: cứ mỗi lần bán hết hàng là nàng thu dọn về nhà. Về nhà thì chính nàng lại phải xào nấu, cuộn chả giò, chiên tôm làm hàng cho ngày hôm sau. Tâm thì cứ nằm trên giường rên hừ hừ, thỉnh thoảng lại cằn nhằn vu vơ mấy ông Bác sĩ trong tỉnh:
- Mấy cha Bác sĩ bên này học mấy năm mà dở bỏ mẹ, anh đau lưng mà mấy chả chữa mãi không khỏi, tốn bao nhiêu thuốc thang và thời giờ, chán quá!.
Làm sao mà bác sĩ nào chữa khỏi, vì cứ mỗi ngày sau khi Thanh lái xe đi bán thì Tâm nhấc máy phôn cho vài người bạn đen đỏ của anh ta rồi ngồi dúi đầu vào xòng bạc ngay tại chiếc bàn tròn nhà anh. Thậm chí quên cả ăn, có hôm mãi miết đánh bài, đồng hồ gõ 12 giờ trưa, biết giờ tan chợ, anh mới hối các bạn dẹp xòng và xách xe đi chợ, mấy người bạn bài có người đang thua muốn gỡ chửi thề:
- Đ.m. Sao cha sợ vợ quá vậy cha?. Bả về thì thây kệ bả chứ, còn nếu không thì mang sang nhà tui chơi đi. Tui ở có một mình, hưởng trợ cấp xã hội, đếch sợ ai đi ai về.
Ngay chính Tâm có hôm cũng thua cháy túi, thâm vào tiền chợ, mỗi lần Thanh có hỏi thì chàng đều than vãn:
- Lúc này giá bánh tráng lên quá chừng, tôm thịt đều lên hết trọi!.
Hoặc:
- Tiền thuốc lúc này có thứ không được An sinh xã hội bồi hoàn, thứ đó lại đắt nên hao tiền quá!!!.
Thanh chẳng một chút nghi ngờ gì, nàng tin lời chồng nói là sự thật. Để chồng không phải lo cơm nước cho thằng Lạc, con Hồng, nàng đồng ý trả tiền cho hai con ăn căng-tin nhà trường. Thành ra tuy buôn bán dầu có lời hơn xưa nhưng thần đen đỏ giáng lâm nhà nàng mà nàng không hay thì làm sao kinh tế gia đình nàng dư giả được.
Chuyện bài bạc, nếu Tâm chỉ đánh một mình thì có thể ếm tai thế gian, đàng này Tâm đánh bài với ba bốn người bạn khác thì chắc chắn không thể bít hết tai thiên hạ được. Lúc này cứ mỗi chủ nhật, sau khi vợ đi bán, anh vui vẻ đốc thúc Lạc Hồng thay quần áo đi sinh hoạt gia đình Phật tử, có hôm không phải ngày sinh hoạt anh cũng hối hai con đi, thằng Lạc nói:
- Hôm nay đâu phải ngày sinh hoạt đâu bố!!.
Anh chợt nghĩ ra:
- À, thế thì con dắt em đi qua nhà thằng Nicolas chơi với nó đi, bố cho hai anh em 20 nè!.
Sở dĩ anh tống khứ hai con đi để ở nhà anh an tâm tìm vui với những cây cơ rô chuồn bích. Thái độ đó lại khiến Thanh mến chồng hơn vì tư tưởng “chàng ghét bỏ gia đình Phật tử” là không đúng và nàng cảm thấy vui trong lòng.
Nàng vui lòng với đời sống hiện tại gia đình nàng bao nhiêu thì Liên càng lộn ruột lên bấy nhiêu. Danh cứ phải cản ngăn vợ:
- Em có biết chắc anh Tâm bài bạc thật không?. Đừng nói ẩu mà ổng đã không ưa, ổng lại thêm ghét!.
- Lão ghét em, em cũng chẳng gầy, mà lão ưa em, em cũng chẳng mập. Lão mua hàng ở tiệm chạp phô A-Muối cả mấy tháng nay lão chưa thanh toán hóa đơn cho bà chủ. Rồi em còn nghe đám thằng Khiêm, thằng Hóa phì phèo ở quán cà phê bàn chuyện đánh cá ngựa, phun ra là đã từng đánh bài với lão cả tháng nay. Tường không tai còn biết nghe, nữa là tai em chưa điếc!!!.
- Em tin chi lời mấy thằng đó!.
- Chính mắt em trông thấy thỉnh thoảng lão cũng đánh bài với tụi nó ở tiệm cà phê mà!!.
Danh không nói thêm nữa, chuyện vợ nói anh cũng nghe bác gia trưởng và bác chi hội trưởng trong chi hội nói rồi. Nhưng anh không muốn vợ anh cứ xen vào chuyện nhà Thanh, và nhất là anh không muốn chuyện đó đến tai Thanh, có lẽ người huynh trưởng áo lam đồng sự với anh sẽ không chịu được một sự thật như vậy. Anh đưa tay bế con gái hôn rồi ngồi vào bàn ăn, bữa ăn tối nay anh cảm thấy vô vị dù thức ăn vẫn được xào nấu ngon như mọi ngày. Liên đã bớt liếng thoắng, vừa đưa chén cơm đút cho con, vừa nhìn vẻ đăm chiêu của chồng, như hiểu được suy tư chồng, nàng dịu giọng:
- Em cũng thấy tội nghiệp cho chị Thanh, chỉ buôn bán tảo tần đâu ngờ cái anh Tâm kia lại đổ đốn như thế. Thật là “tri diện bất tri tâm”, trước đây anh ta cũng hiền lành, sao bây giờ lại kỳ thế nhỉ?. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng, từ ngày mất việc ở sở, anh ta cứ giao du với bọn thằng Khiêm, thằng Hóaánên mới thế. Bọn đó năm nào mình tổ chức văn nghệ mừng Xuân, nó cứ đến mua bia uống rồi khề khà chọc các em gái trong gia đình Phật tử, nó bị chị Thanh mắng cho một trận, chắc có lẽ vậy mà nó muốn phá gia cang người ta. Bọn đó hôm nào em gặp, em sẽ chửi cho một trận....
Từ nãy đến giờ Danh vẫn lặng thinh không đáp, nghe vợ có ý gây sự với người ta, anh mới can:
- Thôi, em đừng có lý luận lung tung, mọi sự cũng đều tại anh Tâm cả, cho dù bọn nó có thù với chị Thanh, nhưng anh Tâm không giao dịch với bọn nó thì nó đâu làm gì được. Vả lại cái bọn cờ bạc, nó cắm đầu vào mấy con ngựa, vào các lá bài, thì đầu óc đâu mà nó còn có chiến lược phá gia cang người khác.
Nhưng rồi việc gì đến sẽ đến. Hôm đó, hàng bán hết sớm, Thanh vội thu xếp vật dụng về nhà. Ông già bán rau kế bên nhìn nàng thu xếp liền đến phụ giúp, cười nói:
- Il nõy en a plus? - (Hết hàng rồi à?)
Nàng cười:
- Non, il nõy a plus. Aujourdõhui je vais pouvoir me reposer un peu plus tôt. - (Chẳng còn gì, hôm nay tôi có thể nghỉ xả hơi sớm một chút).
- Bien, bonne après midi!. -(Tốt nhỉ, buổi chiều vui vẻ nhé!).
Mới hơn 11 giờ, trên đường về, nàng tạt ngang tiệm A-Muối mua thêm vài thứ hàng, vừa bước vào, bà chủ tiệm người Tàu nói giọng Việt lơ lớ:
- A! Chào cô Thanh, hôm lay lị hôn li báng sao?.
- Chào bà chủ, tôi đi bán mới về. À! bà chủ có hàng gì mới về không?.
- Có nhìu lắm, cáy gì ngộ cũng có hết chơn ló!. Lị dzô coi li. À, mà là cô Thanh, mấy hóa lơn lị lặt hàng ló, sao lâu quá lị hông chả ngộ li, ngộ buông báng lâu có lời nhìu lâu, cả hay ba tháng rồi chồng lỵ ló  chả mà hổng thấy chả gì hết trơn!!.
Thanh chau mày, nàng hơi ngạc nhiên, sổ sách chi thu mỗi tháng nàng đều đã tính kỹ, tiền chợ đều được thanh toán rõ ràng mà, đâu có thiếu gì ai đâu. Nàng hỏi lại:
- Hóa đơn gì bà chủ, tôi đâu có mua hàng nào của bà mà cả tháng không trả tiền đâu, chứ đừng nói gì đến hai ba tháng!.
- Hầy, ngộ không lói dóc lị lâu, lây lè, lị coi lè!.
Bà chủ tiệm tuần tự mở từng trang sổ cửa hàng ra, những hoá đơn bán hàng còn ghi rõ ngày tháng mua hàng mà người mua chưa thanh toán. Thanh tái mặt dần, ấp úng nói:
- Bà có lộn không?, bộ mấy lần mua hàng này anh Tâm chưa trả tiền bà sao?.
- Chưa, mà chồng lị hổng lói cho lị biếc hả?.
Ngừng một lúc, bà ta tiếp:
- Chòi oi, chồng lị sao kỳ cục quá lớ!!.
Bình tĩnh lại, Thanh hỏi:
- Bà tính lại xem, tôi còn thiếu bà bao nhiêu?.
Lách cách một hồi trên bàn tính tàu, bà chủ tiệm ngửng đầu lên nói:
- Tổng cộng là 25 ngàn 5 chăm 4 chục quang (francs).
Thanh choáng người:
- Cái gì?, sao dữ vậy??.
- Thì lị coi lè, ngộ lâu lói dóc chi lâu, chồng lị mua hoài mua hoài mà cứ thíu hoài, hổng chả tìn thì ló nhìu chứ sao!!.
....
Nàng lấy vài thứ cần dùng cho phiên chợ sau, vét túi được bao nhiêu tiền mặt và ký một ngân phiếu mười ngàn quan pháp trả cho bà chủ, nàng năn nỉ:
- Bà chủ cầm nhiêu đây trước nghe, rồi tôi sẽ trả bà số nợ kia sau.
- Lị lừng lo, lâu có sao lâu, chỗ buông báng, ngộ biếc lị, lị biếc ngộ dzồi, lâu có sao lâu, chừng lào lị có lị chả ngộ cũng được mà!!.
Bước ra khỏi tiệm, Thanh giận tím người, nàng không hiểu tại sao mấy tháng qua chồng nàng chi tiêu gì mà lại thâm thủng vào ngân sách gia đình hai mươi mấy ngàn quan như vậy. Một ý nghĩ chợt thoáng qua đầu: “Chết mồ, không biết trong trương mục anh có chi dụng gì không đây, chi phiếu mười ngàn vừa ký không có tiền bảo chứng thì nguy to, cầu sao không có gì suy suyễn”. Thanh đã lo hơi xa, thực ra Tâm chỉ chi tiêu vào những khoản tiền chợ mà thôi, chứ anh chưa dám rút tiền trong trương mục không lý do. Anh biết mình có lỗi, đã đôi lần anh cảm thấy hối hận, chỉ muốn gỡ gạc lại trên canh bạc hay sân đua ngựa để hoàn tiền cho bà A-Muối xong thì anh từ bỏ nghiệp đỏ đen. Nhưng càng muốn gỡ thì anh càng lún sâu vào canh bạc, anh tự an ủi: “Sao vận mình đen thế nhỉ, chả lẽ cứ đen mãi sao?. Sau cơn mưa trời lại sáng mà!”, và cái tia hy vọng “trời sáng” đó cứ ám ảnh Tâm khiến anh đắm chìm mãi.
Câu “hoạ vô đơn chí” quả thật không sai chút nào. Hôm nay xòng bài đang sát phạt nhau tại nhà Tâm, từ sáng đến giờ anh đang thua đậm, thì tiếng lách cách mở khóa cửa làm anh thót mình. Rồi dáng Thanh xuất hiện nơi ngưỡng cửa như một hung thần. Nàng nhìn vào phòng khách, vài ba thằng côn đồ chuyên chọc ghẹo đoàn sinh nàng đã bị nàng sỉ vả trước đây đang ngồi chung bàn với chồng nàng đánh bài, vài lon bia nằm ngổn ngang trên bàn, dưới đất; khói thuốc bay mù mịt gian phòng. Nàng đứng sững, tái mặt, há hốc mồm, không nói được tiếng nào. Mãi một lúc sau mới định thần, nàng chịu không nổi, bỏ mặc hai giỏ thức ăn nơi ngưỡng cửa chạy thẳng vào phòng, ngồi xuống giường, thừ người ra, tim đập mạnh, hơi thở hổn hển. Bên ngoài mấy tay chơi như thông cảm với tâm trạng của Tâm, để tỏ thái độ “phân ưu” cùng anh, họ lần lượt đứng dậy rủ nhau ra về. Riêng anh, phần thua bài, tiền mất mà còn gặp cảnh ngộ thế này, anh thấy bối rối và cơn bực bỗng đâu nổi lên trong lòng. Vừa thu dọn nhà cửa, mở cửa sổ cho khói bay ra, vừa lẩm bẩm:
- Quái, ngày hôm nay là ngày chó gì mà đen thế nhỉ, lại gặp bà này về sớm nữa, thiệt bực mình!!.
Xách hai giỏ thức ăn từ nãy vẫn để ở ngưỡng cửa vào trong bếp, anh trở ra phòng khách vật mình xuống chiếc soffa, chân gác lên bàn, tay khoanh tròn, mắt nhìn lơ đãng vào không trung. Không gian nặng nề trôi qua, không một tiếng động, anh bực mình đứng dậy đi vào phòng. Trong phòng, Thanh ngồi bó gối trên giường, bất động, quần áo ở chợ về vẫn để nguyên, mắt nhìn bâng quơ vào khoảng không gian trước mặt. Tâm vào, nàng vẫn không nhúc nhích. Để phá tan cái bầu không khí ảm đạm thê lương đó, Tâm lên tiếng:
- Thôi, thay quần áo ra đi rồi còn nghỉ ngơi.
Thanh vẫn bất động, Tâm gắt:
- Bà điếc à!. Đi chợ về, quần áo ám đầy mùi dầu chả giò không tắm rửa thay ra, còn cứ ngồi đó!.
Thanh vẫn không nói, hai hàng nước mắt ứa ra chẩy thành dòng trên đôi má hóp gầy rơi xuống thấm vào ra giường, bất chợt nàng nấc lên một tiếng, rồi tiếng khóc tiếng nghẹn thay nhau phá tan bầu không khí tĩnh lặng. Tâm bực mình đưa tay với chiếc blouson (3), xỏ giầy vào chân hầm hầm bước ra cửa, đóng cửa cái rầm, anh bỏ mặc Thanh ngồi bó gối tấm tức khóc trên giường.
Tiếng chuông cửa bấm, Thanh ngước nhìn đồng hồ treo trên tường, đã 5 giờ chiều, giờ Lạc và Hồng đi học về, nàng đã thôi khóc thành tiếng, nhưng mắt vẫn đỏ và nước mắt thỉnh thoảng vẫn ứa ra. Tiếng chuông bấm thêm nhiều đợt, nàng uể oải đứng dậy bước ra, nhìn qua lỗ quan sát thấy hai con, nàng đưa tay mở cửa, Lạc và Hồng bước vào, cả hai đều nói:
- Thưa mẹ con đi học về.
Nàng không trả lời, gài cửa xong lại thẩn thờ vào giường. Lạc và Hồng thấy mẹ như vậy liền rúc đầu vào phòng chúng, mãi một lúc sau chúng thấy dường như nhà chỉ có một mình mẹ, chúng mới rón rén đi ra và sang phòng mẹ. Thấy Thanh ngồi một mình trên giường, lưng tựa vào vách, hai tay khoanh tròn trước ngực, chân duỗi thẳng, chúng lân la đến hỏi:
- Mẹ, bộ bố lại la mẹ nữa hả?
- Mẹ, bố đi đâu rồi?.
- Có phải bố đánh mẹ rồi bố đi phải không?.
Thanh nhìn hai con rồi chồm tới ôm cả hai vào lòng, giọng khản đặc, nước mắt lại ứa ra, thều thào nói:
- Hai con ơi, mẹ khổ quá, bố con la mẹ, mẹ không khổ, bố con đánh mẹ, mẹ cũng không đau như vầy!!!.
Lạc và Hồng chẳng thể hiểu được chuyện gì, nhưng chúng thấy mẹ nó khóc, hai đứa cũng khóc theo. Thanh thấy con khóc, nàng gạt nước mắt bước ra khỏi giường:
- Thôi hai đứa đi rửa mặt, tắm rửa đi, mẹ xuống nấu cơm.
.....
Thanh lấy cơm cho hai con ăn, nàng cũng lấy cho mình một chén, nhưng nuốt miếng cơm đầu vào thấy đắng nơi cuống họng, nàng đổ chén cơm vừa đơm trở lại vào nồi, nói vọng lên phòng khách:
- Lạc ăn xong rồi, xuống rửa chén nghen, mẹ đau đầu quá!.
Nàng đau đầu thật, từ chiều đến giờ cứ thấy choáng váng. Vật mình trên giường, nàng cảm thấy sốt, hơi thở nóng và cơn mệt ập lên tấm thân gầy gò khiến nàng thiếp đi. Bên ngoài, Lạc, Hồng ăn cơm xong thì dán mắt vào chiếc truyền hình, chúng quên hẳn hồi nãy đứng khóc với mẹ.
Thanh trở mình thức giấc, đưa tay bật chiếc đèn đầu giường, ánh sáng loé lên soi rõ chiếc kim đồng hồ trên tường chỉ 2 giờ sáng. Tâm vẫn chưa về, nàng bước ra khỏi phòng, thấy phòng khách còn sáng, nàng lần ra xem, đầu vẫn nhức, bên ngoài hai anh em thằng Lạc, con Hồng nằm ngủ trên chiếc soffa, truyền hình vẫn còn mở, trên màn ảnh chỉ còn những đốm đen trắng nhảy loạn xạ. Nàng tắt máy, cố sức bế từng đứa vào phòng ngủ. Lạc đã 11 tuổi, nó nặng, nhưng nàng không muốn đánh thức con dậy. Trở về phòng, nàng ngồi thở dốc, đầu lại chợt nhớ đến Tâm, miệng lẩm bẩm: “Ông này đi đâu mà bây giờ chưa về cà!”, thà không nhắc thì còn tạm quên, nhắc đến chồng, hình ảnh con người lường gạt vợ, sa đọa vào cảnh bài bạc rượu chè cứ ám ảnh khiến lòng nàng lại quặn thắt. Nàng tắt đèn, cố dỗ mình vào giấc ngủ, nhưng không được, bụng cồn cào muốn ói vì nàng để bụng đói mà uống thuốc nhức đầu. Hơn 3 giờ sáng, chợt có tiếng khóa mở cửa, rồi tiếng đóng cửa, một lúc sau thì bóng Tâm xuất hiện nơi cửa phòng ngủ, hơi men rượu nồng nặc, anh ta để y nguyên quần áo vật mình lên giường kế bên Thanh, nàng ngửi thấy có mùi chua ói mửa, đang muốn ói lại gặp mùi này, nàng nấc lên, bụm miệng, chạy vội vào phòng tắm, hai viên thuốc aspirine được nàng tống ra hết.
* * *
Danh vừa đi làm về đến nhà, chưa kịp thay quần áo thì Liên đã nói một hơi:
- Anh Danh ơi, chị Thanh bị đau!. Tội nghiệp, sáng nay em ra chợ trời, thấy chỗ của chỉ không có chỉ, em hỏi ông già bán rau kế bên, ổng nóiá: chỉ nghỉ 3 bữa nay rồi. Em muốn chạy sang thăm chỉ ghê, nhưng lại phải chạm mặt lão Tâm, nên em ngại.
Danh nói:
- Anh vừa gặp anh Tâm ngồi ở quán cà-phê trong phố, hay sẵn ảnh chưa về, mình gọi điện thoại cho chỉ coi.
- Ờ!.
Liên nhanh nhẩu cầm điện thoại bấm số nhà Thanh.
....
Sau khi nghe Thanh vừa kể vừa khóc trong điện thoại, giọng yếu ớt. Liên ứa gan:
- Em biết chuyện lão ta bài bạc đã lâu, định có dịp nói cho chị, nhưng nay chị bắt gặp rồi mà lão ta đã không sám hối lại còn bướng bỉnh làm càn. Thiệt là tức quá, sao chị không xỉ vả cho lão một trận?.
Tiếng Thanh thở dài trong máy:
- Liên ơi, chị không nói được tiếng nào, chỉ uất ức khóc mà anh ta còn vùng vằng quăng thúng ném nia, chứ đừng nói gì xỉ vả. Rầu lắm em ơi!.
- Lão có đánh chị không?.
- Không, nhưng như thế là chị đau lắm rồi!.
- Bỏ chả đi cho rồi!. Ly dị là xong chuyện, em mà trong trường hợp này thì em ly dị thẳng tay.
Danh nghe vợ xúi bậy, bèn giựt điện thoại:
- Thanh, đừng nghe bà xã tôi nói!!!.
Rồi quay sang nạt vợ:
- Em nói bậy không hà, ai đời lại kêu chỉ ly dị với ảnh, ảnh nghe được ảnh chửi cho ủng mồ ủng mả!.
Chợt có tiếng Thanh bên kia:
- Thôi em cúp đây anh Danh, dường như ông ta về.
Điện thoại cúp, Liên còn gân cổ cãi:
- Lão ta hư đốn như vậy không ly dị thì chịu khổ à?. Chửi em đó hả, em chửi lại chứ. Mồm em đã lâu muốn thay chị Thanh cho lão một bài học rồi....
Danh cắt lời vợ:
- Thôi, anh can em, dữ vừa thôi, chứ dữ quá không hay đâu. Lên chùa Thầy dạy tu hoài mà chẳng tu được chút nào!.
- Em tu khi nào gặp Phật, chứ gặp ma em không tu được!!.
- Hứ, nói vậy mà cũng nói được!!!.
* * *
Thanh sẵn sàng bỏ qua những hư đốn của Tâm, nàng luôn hy vọng chồng trở lại hiền lương, tiền nợ bà A-Muối, nàng cố gắng còng lưng buôn bán thanh toán cho bà chủ Hoa kiều tốt bụng. Nàng bảo Tâm ra chợ đứng bán để nàng ở nhà làm hàng, ban đầu Tâm ưng thuận nghe theo, mỗi ngày nàng kiểm soát số hàng bán ra và số tiền thâu được. Dù biết làm như vậy gây khó chịu cho chồng, nhưng nàng cần phải làm để biết mức chi thu còn thanh toán tiền nợ. Tình trạng này tưởng như vậy là xong, nhưng chừng 6 tháng sau, thì Tâm lại cau có không chịu đi bán, chàng càu nhàu:
- Không bán buôn gì hết, dẹp mẹ đi cho rồi, mệt quá!!!.
Thanh liền nói:
- Không bán thì lấy gì ăn, lấy gì trả tiền nhà, tiền điện, tiền ga, tiền cho con ăn học, và nhất là cái tiền nợ mà anh tạo ra.
- Thì bán mẹ cái xe đi trả nợ. Còn ở bên đây không có lợi tức thì nhà nước nuôi, có chết đói đâu mà sợ!!.
- Anh nói vậy mà nói được!. Tiền trợ cấp bất quá đủ ngày hai bữa, chứ tiền học rồi tiền nọ tiền kia. Mình làm mấy năm nay, dư được chút nào là mong có ngày tậu được ngôi nhà cho hai con, nay thì coi như tậu không nổi rồi!.
Sẵn đà Thanh phun ra luôn:
- Nhà cửa gì, anh nướng hết vào máng cỏ nuôi ngựa, vào bốn bà đầm cơ rô chuồn bích rồi, anh còn chưa vừa bụng sao??.
Tâm nghiến răng:
- Mẹ, có mấy cái chuyện cũ kể hoài. Ừ!, tôi nướng đó, từ ngày sang Tây đến nay tiền tôi làm ra tôi có quyền xài, mắc mớ gì ai mà nó nói. Nói nữa tao quánh bỏ mẹ!!!.
Nói xong, anh bỏ đi, đóng cửa cái rầm.
* * *
Cuối cùng thì chuyện tình Tâm-Thanh cũng đến màn kết thúc: Tâm và Thanh ly dị. Cái kết thúc tang thương này không do Thanh quyết định mà do chính Tâm quyết định. Sở dĩ anh ta có quyết định này cũng do một nguồn tin đáng tin cậy và sự mối lái của vài người bạn:
- Tâm này, chỉ cần anh ly dị với bà xã anh xong thì qua sẽ có người đài thọ cho anh chuyến du lịch Paris - Hồng Kông, qua đó anh sẽ lưu lại chơi một tháng, rồi sẽ có một ngày anh ra toà thị chính ký giấy hôn thú với một người, ký xong anh sẽ được trả 30 ngàn quan, tiền hotel, ăn uống đều được đài thọ cho đến ngày về Pháp. Ba mươi ngàn quan là tiền túi của anh không ai đụng vô. Sau đó mọi thủ tục bảo lãnh cô vợ Hồng Kông kia sẽ có người lo liệu, khi nào cần gì ở anh thì qua sẽ báo trước cho anh và hẹn ngày giờ gặp anh. Anh khỏi lo chi hết!.
             Một áp-phe nóng hổi như vậy dĩ nhiên là Tâm không bỏ qua, vả lại anh đã chán cái cảnh nghèo này quá rồi, “người vợ không chân dung” kia ở Hồng Kông dĩ nhiên phải là con một tay giàu có nào đó, muốn trốn cảnh cộng sản sau khi Hồng Kông thuộc về Trung Quốc nên mới bỏ tiền ra như vậy, và không chừng ngoài 30 ngàn francs tiền nóng này anh còn hy vọng kiếm thêm lai rai những khoản tiền lạnh khác. Viễn ảnh dẫn Tâm đi dần vào những khúc quanh của cuộc đời đầy hoa gấm, đã hơn 40 tuổi mà anh vẫn chưa thấm câu “đường đời đầy chông gai”. Anh không vô tình mà đã cố tình đánh mất một hạnh phúc đang có trong tay để chạy theo một ảo tưởng xa vời. Ly dị vợ, anh không cần xin giữ Lạc và Hồng, hiện tại lợi tức anh không có thì toà đâu thể bắt anh cấp dưỡng tiền nuôi con, như vậy đã rảnh tay lại càng nhẹ gánh. Còn trong tương lai nếu anh có lợi tức thì toà sẽ trích lương, nhưng ngày đó còn xa. Anh thu xếp quần áo và vài thứ ra ở riêng, mướn chung nhà với một người bạn.
Riêng Thanh, dĩ nhiên là nàng buồn lắm, nhìn hai con nàng tự cố an ủi mình: Dầu sao cũng cần phải sống để nuôi nấng, dạy dỗ Lạc-Hồng nên người, tên hai đứa ghép lại là tên giòng giống dân tộc Việt mà ngày xưa nàng và Tâm đặt cho hai anh em nó, mong hai đứa luôn nhớ đến cội nguồn. Từ ngày Tâm ra đi, Danh-Liên thường xuyên lui tới thăm nom, an ủi; Đào cũng tới thăm chị cựu đoàn trưởng của mình thường xuyên hơn, có hôm Đào hỏi:
- Chị trở về sinh hoạt với tụi em nha, hồi đó chị xin nghỉ 6 tháng mà đến nay đã hơn hai năm rồi, bộ chị định bỏ tụi em luôn hả?.
Thanh rầu rĩ đáp:
- Lý tưởng chị đã chọn, đến chết chị không bỏ đâu em, nhưng lý lịch như vầy đâu thể đứng trong tổ chức. Lịch sử gia đình Phật tử chưa có huynh trưởng nào mà ly dị với chồng như chị hết. Dầu các em thương, các anh, chị khác thương mà không màng chuyện đó, nhưng chị thấy thẹn trong lòng lắm!!!.
Liên cũng đang có mặt hôm đó, vẫn không thể nói năng điềm đạm, nàng bốp chát ngay:
- Chị thẹn cái gì chứ?, Đào nói đúng, chị về sinh hoạt với gia đình Phật tử đi, các anh trên Ban Hướng Dẫn chắc sẽ mừng lắm, trong chi hội ai cũng hiểu tấm lòng chị mà!.
Thanh không đáp, nàng thở dài, đưa tay rót thêm nước vào ly cho Liên và Đào.
* * *
Mùa đông lạnh giá đang bị đẩy lùi về phương Bắc, thời tiết lập Xuân rộn ràng với ngày Đản sanh của đức Từ Phụ vừa qua hai tuần, trong bữa tiệc sinh nhật gia đình Phật tử Chánh Kiến, mọi huynh trưởng và đoàn sinh đoàn phục chỉnh tề đang đứng tập họp vòng tròn trước sân Niệm Phật đường, đợi giờ vào chánh điện làm lễ và sau đó là khai bánh kẹo, chung quanh đó đây bác gia trưởng cùng phụ huynh đứng rải rác từ trong ra ngoài. Lạc và Hồng thích lắm, chúng cười đùa luôn miệng với các bạn. Bỗng từ xa có một chiếc xe rà đến tìm chỗ đậu. Một lát sau bước ra khỏi xe người ta thấy một chiếc áo dài màu lam, dáng một phụ nữ thanh tao, gầy, tóc ngang vai, khuôn mặt khả ái, khoác chiếc áo len mỏng màu mỡ gà đang tiến về phía cửa Niệm Phật đường. Tới gần người ta nom rõ trên áo cài một huy hiệu hoa sen. Bỗng trong cái vòng tròn áo lam kia, tiếng Đào la lên: “Chị Thanh”, rồi nàng bỏ các em chạy về phía người phụ nữ áo lam nọ. Hai chị em ôm nhau một lúc; buông ra, Đào nắm tay Thanh kéo về phía vòng tròn. Danh đang đứng gần đó, anh hân hoan ra mặt, liền bắt một bài hát: “Chị đoàn em nghiêm trang đã đến đây rồi....”, cả đám người: già có, trẻ có, dù trong vòng tròn hay ngoài vòng tròn vừa vỗ tay vừa ca theo, tiếng hát vang rền khiến vài người bản xứ đi đường ghé mắt nhìn vào và cũng vui chung niềm vui của đoàn người Việt Nam kia.:
Loại máy cassette radio bỏ túi, nghe bằng headphone.
1- lý thuyết lái xe.  
2- loại áo gió khoác ngoài vào mùa thu hay Xuân.
--o0o--